تحلیل گفتمان انتقادی نامه های امام حسن (ع) و معاویهدر ماجرای خلافت مسلمین بر اساس مربع ایدئولوژیک ون دایک

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: اولین همایش بین المللی پژوهش های میان رشته ای در پرتو زبان عربی و جریان های ادبی
  • کد COI اختصاصی: INTCSH01_068
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 174
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علی باقر طاهری نیا

استاد گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه تهران

محمد مهدی کریمی

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه تهران

معصومه تقی زاده

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه تهران

چکیده

تحلیل گفتمان انتقادی یکی از رویکرد های تحلیل گفتمان است که پرده از لایه هایپنهان ایدئولوژی و جهان بینی گفته پرداز بر م یدارد. از جمله نظریه پردازان این حوزه،تئون ون دایک است که تاکید بر تجلی ایدئولوژی در ساختار صوری زبان دارد و بر ایناساس نظریه مربع ایدئولوژیک را مطرح نموده است. در این الگوی تحلیلی قطببندی های موجود در جوامع نمایان و توجیه می شوند. مکاتبه امام حسن (ع) و معاویه تجلیدو قطب متقابل و یا دو ایدئولوژی متقابل است. در این جستار نگارندگان با روشتوصیفی -تحلیلی بر آنند تا نامه هایی را که در ماجرای خلافت مسلمین میان این دوشخصیت در جریان بوده است طبق الگوی ون دایک مورد تحلیل و بررسی قرار دهند وضمن کشف چگونگی بازنمود ایدئولوژی در متن نامه، قابلیت این نظریه را در تحلیلمتون اسلامی راستی آزمایی نمایند. نتایج پژوهش نشان می دهد که صورت های مختلفزبانی گفتمان امام حسن (ع) در جهت شخصیت شناسی معاویه و در مقابل ابرازشایستگی های اهل بیت پیامبر، موفق عمل کرده است. تراکم جملات اسمیه در موضع بیانحقیقت، تقدیم خبر بر مبتدا، به کارگیری ادوات تاکیدی و نیز کاربست وجوه بلاغی زبانمانند استعاره، تشبیه و... به موفقیت گفتمان امام حسن (ع) در مقابل معاویه موفقبوده است.

کلیدواژه ها

تحلیل گفتمان انتقادی، مربع ایدئولوژیک، ون دایک، امام حسن(ع)،معاویه

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.