بررسی، تحلیل و مقایسه کرامات در کشف المحجوب هجویری و رساله قشیریه
- سال انتشار: 1398
- محل انتشار: جستارنامه ادبیات تطبیقی، دوره: 3، شماره: 10
- کد COI اختصاصی: JR_JOSTR-3-10_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 288
نویسندگان
گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد، مشهد، ایران
گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد، مشهد، ایران
گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد، مشهد، ایران
چکیده
کرامت در فرهنگ عرفان اسلامی از اصطلاحات و مفاهیم پرکاربرد است. این موضوع تنها در سطح نظری متوقف نمانده و در سیره عملی عارفان مسلمان نیز، نمودار شده است. اهل معرفت برای تامین اهداف مختلف شخصی و اجتماعی از کرامت بهره بردهاند. ما در این مقاله بر آنیم تا بر اساس نظرات دو شخصیت نامی در حوزه عرفان اسلامی یعنی علی بن عثمان هجویری و ابوالقاسم قشیری به زمینههای کاربست کرامات در سیره عملی اهل تصوف بپردازیم. بدین منظور، از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده و گردآوری اطلاعات با استناد به منابع کتابخانهای انجام گرفته است. همچنین، جامعه آماری پژوهش، کتابهای کشفالمحجوب ورساله قشیریه میباشد.کرامت در نظرگاه هجویری و قشیری، دو بعد فردی و اجتماعی دارد. به این معنا که عارفان گاهی برای تحقق خواستههای شخصی و گاهی برای نفع عمومی از کرامت استفاده کردهاند. در مجموع، زمینههای مشترک کاربست در دو اثر مذکور عبارتند از: ذهنخوانی و فراست؛ تصرف در نیروها و عناصر طبیعت؛ شنیدن ندای هاتف؛ صحبت با پیامبران در حیات و ممات؛ ارتباط با حیوانات؛ شفای بیماران. وجوه تمایز کاربست کرامت در این دو اثر، تنوع و گستردگی بیشتر رساله قشیریه و تعدد مصداقها و شاهدمثالهای آن نسبت به کشفالمحجوب و برجستهتر بودن وجه نظری اثر هجویری است. دیگر آنکه، هجویری به کراماتی چون: گفتوگو با خداوند و نقش بستن عبارت بر بدن شیخ متوفی اشاره کرده و در اثر قشیری از کراماتی چون: اطلاع از غیب، تصرف در اشیاء، گفتوگوی شیخ با درخت، و مرگ و حیات ارادی سخن به میان آمده است.کلیدواژه ها
کشف المحجوب, رساله قشیریه, کرامت, عرفان اسلامی, مشایخاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.