سیدمحمدباقر کمال الدینی - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی. دانشگاه پیام نور مرکز یزد
سید شهاب الدین کمال الدینی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه تهران

قزاق ها ریشه­دارترین ملت و صاحب بزرگ ترین سرزمین در میان ترک های معاصر هستند. زبان قزاقی همانند زبان های قرقیزی، تاتاری و باشقیری به شاخه قبچاقی از گروه زبان های ترکی مرکزی یا اورال- التای تعلق دارد و جزو گروه فرعی قبچاق- نوقای  و با ترکی قرقیز وجوه مشترک زیادی دارد. زبان هایی که با زبان قزاقی پیوند و قرابت دارند یکی زبان نوقای و دیگری قاراقالپاق می باشد. تنوع گویش های مردمی زبان قزاقی خیلی اندک است. شاهنامه فردوسی بر ادبیات همه کشورها و ملل، از جمله ادبیات قزاقی تاثیر گذاشته است. تاثیر شاهنامه بر شاعران و نویسندگان قزاقی در دو بخش قابل بررسی است؛ برخی از آنان به مضامین شاهنامه توجه کرده اند و برخی دیگر، داستان­ها و شکل آن­ها را تقلید کرده و به سرودن رستم­نامه­ها و شاهنامه­ های منثور پرداخته­اند؛ زیرا شجاعت­ قهرمانان شاهنامه به آثار حماسی و سنت­های شعری مردم قزاق شباهت دارد؛ از این­رو حکایت­های روایی و مکتوب شاهنامه در میان قزاق­ها از شهرت بالایی برخوردار است. این پژوهش می کوشد تا به بررسی ارتباط و تاثیر شاهنامه فردوسی بر ادبیات قزاقی از طریق معرفی چند تن از شاعران و نویسندگان قزاقی که به شاهنامه علاقه داشته اند بپردازد. مقاله به روش تحلیلی – توصیفی و با استفاده از منابع کتابخانه ای نوشته شده است.

حماسه تطبیقی, شاهنامه, فردوسی, ادبیات قزاقی