بررسی مفاهیم اجتماعی در دیوان اشعار سنایی غزنوی

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: پژوهشنامه مطالعات راهبردی در علوم انسانی و اسلامی، دوره: 5، شماره: 57
  • کد COI اختصاصی: JR_HISS-5-57_016
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 231
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

فتانه فیروزی

کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه پیام نور مرکز شیراز

چکیده

حکیم ابوالمجد مجدود بن آدم سنایی، در سده ی پنجم در شهر غزنین به دنیا آمد. زندگی او مقارن دوره ی دوم حکومت غزنویان است. وی مقدمات علم و ادب را در شهر غزنین آموخت. حیات ادبی سنایی ، شامل دو دوره متفاوت است. درون مایه ی شعر او در آغاز شاعری، چیزی در حدود سروده های شاعران حاشیه ی دربارهای پادشاهان غزنوی است. دوره ی دوم حیات ادبی او که نتیجه ی تحول روحانی شگرف اوست، هم ازنظر درون مایه ی اجتماعی شعری هم از نظر واردکردن اندیشه ی عرفانی به کالبد شعر ، زمینه ی تحولی وسیع را در نگرش و شیوه ی فکر شاعران پس از خود به وجود آورد. پس از سنایی، بسیاری از شاعران به سرودن شعرهایی با درون مایه های عرفانی و تعلیمی روی آوردند. شعر سنایی از نظر درون مایه های اجتماعی نیز در تاریخ شعر فارسی بسیار شایان توجه است. او از نخستین شاعرانی است که به صورت گسترده و برای نخستین بار به نقد اصناف اجتماعی پرداخته است. در پژوهش حاضر به بررسی مفاهیم اجتماعی در دیوان اشعار سنایی غزنوی به روش توصیفی تحلیلی و با هدف بررسی دوران زندگی سنایی و چگونگی بازتاب مولفه های اجتماعی در اشعار این شاعر نامدار پرداخته شده است. در این پژوهش، مولفه های اجتماعی در همه ی اشعار سنایی غزنوی به تفصیل بررسی شده است. نتایج پژوهش نشان داد حکیم سنایی در اعتراض به اوضاع آشفته ی جامعه ی روزگار خود که ارزش های اخلاقی در آن در معرض دگرگونی بوده را به باد انتقاد گرفته است.

کلیدواژه ها

سنایی، دیوان اشعار، مولفه های اجتماعی در شعر سنایی، نقد اصناف اجتماعی.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.