فرهاد سلیمانی زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد بخش مکانیک ماشین های کشاورزی، دانشگاه شیراز
سید مهدی نصیری - استادیار بخش مکانیک ماشین های کشاورزی، دانشگاه شیراز
عبدالعباس جعفری - استادیار بخش مکانیک ماشین های کشاورزی، دانشگاه شیراز
مجید راحمی - استاد بخش علوم باغبانی، دانشگاه شیراز

در این تحقیق عکس برداری مقطعی بوسیله خاصیت جذب اشعه ایکس به عنوان یک روش غیر مخرب برای تخمین برخی شاخص های کیفی میوه انار بررسی شد. بدین منظور از سه واریته میوه انار محلی استان فارس شامل رباب ملس، رباب ترش و خانی کازرون استفاده شد و تصاویر مقطعی حاصل از اشعه ایکس میوه های انار با استفاده از دستگاه اسکن توموگرافی کامپیوتری تهیه گردید و عدد سی تی که بیانگر مقدار جذب اشعه ایکس است، مربوط به تصاویر با استفاده از نرم افزار K-PACS استخراج گردید. شاخص های کیفی نظیر میزان آنتوسیانین، مواد جامد محلول، اسیدیته قابل تیتراسیون و میزان pH واریته های مختف انار اندازه گیری شد. سپس تخمین شاخص های کیفی بر اساس عدد سی تی بدست آمده از تصاویر توموگرافی میوه های انار در قالب مدل های رگرسیون خطی برآورد شد. نتایج نشان داد کهضرایب تبیین برای تعیین شاخص های کیفی در تمامی مدلها بالای 90/0 درصد به دست آمد. همچنین برای واریته های مختلف عدد سی تی همبستگی مثبتی با اسیدیته قابل تیتراسیون و همبستگی منفی با میزان آنتوسیانین، pH و مواد جامد محلول داشت. معادلات تخمین مربوط به رقم رباب ملس بیشترین دقت را دارا بود (97/1 و94/7 و 96/3 و 94/6 درصد به ترتیب برای میزان آنتوسیانین، قند کل اسیدیته و pH). برای تمامی ارقام معادله تخمین میزان آنتوسیانین بیشترین ضریب تبیین را دارا بود (97/1 و 94/3 و96/0 به ترتیب برای ارقام رباب ملس، رباب ترش و خانی کازرون). بنابراین عدد سی تی می تواند به عنوان یک شاخص مفید برای تخمین شاخص های کیفی میوه انار به کارگرفته شود.

جذب اشعه ایکس، عدد سی تی، انار، کیفیت درونی، توموگرافی