آزاده اخوان روفیگر - استادیار پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران

کاکتوس علوفه ای با نام علمیOpuntia ficus-indica (L.) Mill. یک گونه مهم در کشاورزی است که در مناطق گرم و خشک آسیا و شمال آفریقا رشد می کند. این گیاه به عنوان منبع علوفه برای دام ها مورد استفاده قرار می گیرد و در کنترل بیابان زایی و بهبود فرسایش مراتع نیز نقش دارد. این گونه در ایران نیز اخیرا کشت شده و به دلیل خصوصیات خود در مقابله با شرایط سخت محیطی مورد توجه کشاورزان قرار گرفته و در مناطقی که سایر گیاهان علوفه ای رشد نمی کنند، می تواند رشد کند. با این حال، سرمازدگی یکی از چالش های مهمی است که می تواند تاثیرات مخربی بر روی رشد و عملکرد این گیاه داشته باشد. کاکتوس علوفه ای به علت منشا گرمسیری خود حساسیت زیادی به سرما دارد و در دماهای پایین تر از حداقل مقاومت خود رشد آن متوقف می شود. علاوه بر این، سرمازدگی می تواند به آسیب به اندام های نرم گیاه، به ویژه برگ ها منجر شود که باعث کاهش تولید علوفه و افت کیفیت محصول می شود. انتخاب مناطق مناسب و کاشت گیاه در مناطق با دماهای بالاتر و خشکی متناسب با نیاز های آن می تواند از سرمازدگی جلوگیری کند. استفاده از پوشش های محافظ مانند پلاستیک و کاورهای سرمازدگی در دوره های سرما می تواند از خسارات ناشی از سرمازدگی جلوگیری کند. همچنین مدیریت مناسب آبیاری و جلوگیری از رطوبت زیاد در ریشه ها در دوره های سرد برای کاهش اثرات سرمازدگی حائز اهمیت است. در نهایت انتخاب و کاشت نژادهای مقاوم کاکتوس علوفه ای که مقاومت به سرما را نشان داده اند، می تواند به مدیریت بهتر سرمازدگی کمک کند.

کاکتوس، کشت، گیاهان خشکی پسند، مدیریت سرمازدگی گیاهان