محمدرضا مستوفی سرکاری - اعضای هیئت علمی موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی
ابوالفضل عباسی - عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات علوم دامی کشور
ناصر تیمور نژاد - کارشناس ارشد و کارشناس ازمایشگاه موسسه تحقیقات علوم دامی کشور
محمد یونسی الموتی - کارشناس ارشد آمار و طرح های آزمایشی، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و

در کشور ما کشاورزان بعد از برداشت ذرت دانه ای معمولا با مشکلات بقایای آن روبرو می باشند. این بقایا بصورت سوزاندن، چرا دادن و خارج کردن از مزرعه تا حدودی کنترل می شود. ولی در خصوص برداشت و جمع آوری بقایا به منظور تغذیه دام تحقیق چندانی صورت نگرفته است. همچنین وجود بقایای بجامانده بعد از عملیات خاک ورزی معمول، مشکلات عدیده ای را برای کاشت محصول بعدی به دنبال دارد. معمولا تناوب ذرت- گندم در سطح کشور متداول بوده که با وجود بقایای موجود د رسطح خاک امکان کشت محصول بعدی با خطی کار را با مشکل مواجه می سازد. بنابراین مقدار زیادی بذر مصرف می گردد تا کاشت محصول با ماشین بذر پاش سانتر فیوژ انجام شود. لذا تحقیق حاضر با هدف برداشت مکانیزه و تعیین ارزش غذائی بقیا برای تغذیه دام، باقی گذاشتن پوشش کافی در سطح خاک به منظور حفظ ماده آلی خاک د رعملیات خاک ورزی حفاظتی و همچنین امکان کاشت محصول بعدی(گندم) با خطی کار است. برای محقق نمودن اهداف فوق، این تحقیق با تیمار ماشین برداشت بقایا در سه سطح (موور استوانه ای، ساقه کن، ساقه خرد کن) و مناسب ترین تیمار رطوبت محصول در زمان برداشت (19-23% بر اساس وزن تر) و 5 تکرار اجرا شد. تیمار آزمایشی شامل ماشین های مناسب برای برداشت بقایا بوده که بعد از برداشت ذرت دانه ای در مزرعه آزمایشی اقدام به برداشت بقایا همراه با شانه (ریک) و بیلر گردید. پارامترهای عملکردی ماشین مانند سرعت پیشروی، بازده مزرعه ای و ظرفیت مزرعه ای ماشین اندازه گیری و مورد بررسی قرار گرفت. همچنین پارامترهایی چون وزن بقایا (تر و خشک)، عملکرد بقایای بردشت شده و رطوبت آنها نیز اندازه گیری گردید. نتایج بدست آمده بر پایه تجزیه واریانس مرکب دو ساله نشان داد نوی سیستم برداشت مکانیزه بقایا و اجزاء بقایا در سطح 5 و 1% معنی دار بود. میانگین مقدار بقایای برداشت شده توسط ماشین های ساقه کن 6994/16kg/h و موور6426/20kg/h به ترتیب با بیشترین مقدار برداشت کلی بقایا (ساقه ، برگ و کلش) حاصل شد و د رکلاس معنی داری a قرار گرفتن و این مقدار برای ماشین ساقه خرد کن 2362/40kg/h بود. بیشترین مقدار ساقه ها با ماشین ساقه کن برداشت شد که رتبه اول را در مقایسه میانگین ها ب خود اختصاص داد و این مقدار به ترتیب برای ماشی نهای موور و ساقه خرد کن د رمرتبه های بعدی بودند. بیشترین مقدار برگ و کلش با موور برداشت شده و ماشین های ساقه کن و ساقه خرد کن در رنبه های بعدی قرار گرفتند. و نهایتا بالاترین میزان ظرفیت مزرعه ای برای ماشین ساقه کن حاصل شد و موور و ساقه خرد کن در رتبه های بعدی بودند. باقی ماندن قسمت هایی از بقایا که قابلیت پوسیدن و تبدیل به ماده آلی خاک را داراست و با اعمال عملیات کم خاک ورزی و بی خاک ورزی انکان کشت محصول بعدی با ماشین کاشت میس می گردد، با سیستم برداشت بقایا با ماشین ساقه کن حاصل می شود.

برداشت بقایا، ساقه کن، ساقه خرد کن، ذرت دانه ای، کلش، موور