مهدی ایرانخواهی - دکتری محیط زیست- ارزیابی و آمایش سرزمین، دانشکده محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی- واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
سیدعلی جوزی - دانشیار، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی- واحد تهران شمال، تهران، ایران

در این مطالعه که بر روی سیمای سرزمین شهرستان شمیرانات انجام گرفت، برای اولین بار شبکه بندی هگزاگون برای دستیابی به واحدهای همگن در اجرای مدل تخریب به کار گرفته شد. در این راستا، با توجه به وسعت محدوده مورد مطالعه یک شبکه هگزاگون متشکل از ۳۶ واحد (سلول) ایجاد و هر سلول شبکه به عنوان یک زیرسیما در نظر گرفته شد. در ادامه، آسیب پذیری اکولوژیک، عوامل تخریب و شدت آن ها برای هر سلول با به کارگیری متریک های سیمای سرزمین محاسبه و براساس منطق فازی استانداردسازی و طبقه بندی شد. در پایان، بر مبنای ضرایب تخریب به دست آمده، تحلیل و پهنه بندی سیمای سرزمین انجام گرفت. در مجموع، ۷۳ درصد از مساحت شهرستان شمیرانات با وضعیت تخریب کم و مستعد توسعه شناسایی شد که با رعایت محدودیت های اکولوژیکی و حریم های (رود دره ها، فاصله از گسل های اصلی و مناطق حفاظت شده) قابل توسعه است. همچنین، ۲۳ درصد نیازمند بازسازی و احیاء و ۴ درصد نیازمند اقدامات حفاظتی شناسایی شد. در صورت به کارگیری شبکه هگزاگون به عنوان مبنای ارزیابی تخریب سیمای سرزمین، ضمن محاسبه دقیق تر متریک ها و در نهایت، برآورد ضریب تخریب به تفکیک سلول های همگن، وضعیت کل سیمای سرزمین مورد مطالعه نیز از لحاظ میزان تخریب صورت گرفته و پتانسیل توسعه آتی مشخص خواهد شد.

شبکه هگزاگون, شهرستان شمیرانات, متریک, مدل تخریب سیمای سرزمین, منطق فازی