بررسی رد پای انرژی در سامانه های آبیاری مختلف (مطالعه موردی: استان البرز)

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: نشریه آبیاری و زهکشی ایران، دوره: 17، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_IDJ-17-3_012
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 51
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

طیبه درجانی

گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه بین المللی امام خمینی، قزوین

محمد بی جن خان

دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران

هادی رمضانی اعتدالی

دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران

چکیده

در این تحقیق سه روش آبیاری سطحی، قطره ای و بارانی برای بررسی ردپای انرژی در سامانه های آبیاری مختلف، مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور نیاز آبیاری ۱۵ محصول، اعم از محصولات زراعی، صیفی جات و باغی استان البرز نیز مورد بررسی قرار گرفت. اطلاعات چاه های استان البرز داده های تراز سطح آب زیرزمینی چاه های مشاهده ای واقع در دشت البرز در دوره آماری ۱۳۹۸ از آب منطقه-ای استان البرز جمع آوری شد. سطح ایستابی و سطح دینامیک ۱۱ حلقه چاه بررسی و محاسبه شد. با توجه به نیاز آبیاری محصولات، توان مصرفی و ساعات کارکرد پمپ برای آبیاری، میزان انرژی مورد نیاز پمپ برای رسیدن آب به مزرعه برای آبیاری قطره ای و بارانی محاسبه و هزینه برق مصرفی، برای هریک از محصولات باغی، زراعی و صیفی جات برای سطح دینامیک و سطح استاتیک محاسبه شد. همچنین با درنظر گرفتن سه سناریوی مختلف برای میزان تلفات مفید (آب بازگشتی) و تلفات غیرمفید آبیاری، میزان آب بازگشتی به آبخوان و ردپای انرژی با در نظر گرفتن سطوح استاتیک و دینامیک محاسبه شد. نتایج نشان داد که بیشترین تلفات انرژی مربوط به آبیاری سطحی و کمترین مقدار مربوط به آبیاری قطره ای است. تلفات مفیدآبیاری در همه محصولات برای سطح دینامیک بیشتر از سطح استاتیک می باشد. به عنوان مثال مقدار تلفات مفید آبیاری سطح دینامیک محصول یونجه (۴۰ درصد تلفات مفید آبیاری قطره ای) حدود (m۳/ha) ۱۵ می باشد، و مقدار تلفات مفید آبیاری سطح استاتیک محصول یونجه (۴۰ درصد تلفات مفید آبیاری قطره ای) حدود (m۳/ha) ۱۱ می باشد. همچنین محصولات باغی بیشترین میزان تلفات مفید آبیاری و صیفی جات کمترین میزان تلفات مفید آبیاری را دارا می باشند. بیشترین میزان تلفات در محصولات باغی، زراعی و صیفی جات به ترتیب مربوط به گردو، یونجه و پیاز و کمترین تلفات در محصولات باغی، زراعی و صیفی جات به ترتیب مربوط به محصول انگور، جو و خیار بهاره می باشد.

کلیدواژه ها

سطح دینامیک آب زیرزمینی, سطح استاتیک آب زیرزمینی, تلفات مفید, ردپای انرژی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.