Reza Sohbati - دانشجوی کارشناسی ارشد ژئوفیزیک، گروه فیزیک زمین، موسسه ژئوفیزیک، دانشگاه تهران، ایران
Morteza Fattahi - استادیار، گروه فیزیک زمین، موسسه ژئوفیزیک، دانشگاه تهران، ایران

یکی از پیش نیازهای مهم برای برآورد خطر زمین لرزه، به دست آوردن اطلاعاتی دقیق تر و کامل تر از زمین لرزه هایی است که در دوره های تاریخی و پیش از تاریخ روی داده اند. این اطلاعات را می توان از بررسی نسخه ها و روایات تاریخی (لرزه شناسی تاریخی)، شواهد و آثار زمین شناسی (دیرینه لرزه شناسی)، و یا باستان لرزه شناسی (Archaeoseismology) به دست آورد. باستان لرزه شناسی رشته ای نوپا است که با بررسی و ارزیابی شواهد و خسارت هایی که زمین لرزه های پیش از دوره دستگاهی در بناهای تاریخی و باستانی به جای گذاشته اند، اطلاعاتی را درباره زمان، مکان و بزرگای این زمین لرزه ها فراهم می آورد. ایران به منزله کشوری لرزه خیز که دارای پیشینه تاریخی طولانی و بناهای باستانی فراوان است، از ظرفیت زیادی برای تحقیقات باستان لرزه شناسی برخوردار است. ما در این تحقیق به معرفی باستان لرزه شناسی و ذکر نمونه هایی از کاربرد آن در مناطق گوناگون جهان می پردازیم. همچنین، با دسته بندی شواهد و خسارت های باستان لرزه ای، و معرفی روش های گوناگون تشخیص آن ها از عوارض غیر زمین لرزه ای، به بررسی کاربرد این روش ها در ایران می پردازیم.

ایران, باستان لرزه شناسی, خطر لرزه ای