Saeed Vatankhah - دانشجوی کارشناسی ارشد ژئوفیزیک، گروه فیزیک زمین، موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران
Vahid Ardestani - دانشیار، گروه فیزیک زمین، موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران و قطب علمی مهندسی نقشه برداری و مقابله با سوانح طبیعی، تهران
Mohammad Ashtari Jafari - مربی، گروه فیزیک زمین، موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران

در این مقاله روشی برای وارون سازی سه بعدی (۳D)داده های گرانی با استفاده از قیود کمترین فاصله، همواری و فشردگی عرضه شده است. این قیود با استفاده از فرمول بندی لاگرانژ ترکیب شده اند و وارون سازی با تقسیم ناحیه زیرین به مکعب هایی با ابعاد مساوی و حل مسئله خطی برای به دست آوردن چگالی هر مکعب صورت گرفته است. وزن های داده شده به هر مکعب وابسته به عمق، اطلاعات اولیه از چگالی و محدوده مجاز چگالی برای ناحیه مورد بررسی است. برای این کار برنامه ای به زبان مطلب (MATLAB) نوشته شده است، این برنامه با استفاده از یک مدل اولیه برای چگالی و با یک فرایند تکرار چگالی هر مکعب را می یابد. برنامه رایانه ای نوشته شده روی دو مدل مصنوعی متفاوت مورد آزمایش قرار گرفته است. مدل اول شامل دو دایک قائم با چگالی های متفاوت و مدل دوم ترکیبی از چند جسم با عمق، چگالی و هندسه متفاوت است. کاربرد الگوریتم روی مدل های مصنوعی نتایج قابل قبول و همگرایی خوبی را نشان می دهد. تباین چگالی های به دست آمده انطباق مناسبی با مدل اولیه دارد و همچنین مرزهای افقی بی هنجاری ها دقیقا بازسازی شده اند. درنهایت روش عرضه شده برای تهیه مدل ژئوفیزیکی حاصل از داده های گرانی سنجی مربوط به ناحیه گل مندره واقع در استان خراسان شمالی مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج حاصل از مدل سازی داده ها کارست شدگی شدیدی را در این منطقه نشان می دهد که با توجه به این مطلب پایدارسازی این بستر کارستی اقتصادی و امکان پذیر نیست.

فرمول بندی لاگرانژ, گرانی سنجی, وارون سازی سه بعدی, وزن دهی عمقی