کاربرد روش مگنتوتلوریک در اکتشاف مخازن زمین گرمایی با مثالی از ایسلند

  • سال انتشار: 1390
  • محل انتشار: مجله فیزیک زمین و فضا، دوره: 37، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_JESPHYS-37-4_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 125
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

Behrooz Oskooi

استادیار، گروه فیزیک زمین، موسسه ژئوفیزیک دانشگاه

S. Masood Ansari

دانش آموخته، گروه فیزیک زمین، موسسه ژئوفیزیک دانشگاه

چکیده

روش مگنتوتلوریک (زمین مغناط برقی) یک روش اکتشافی غیرفعال (Passive) ژئوفیزیکی در اکتشاف مخازن زمین گرمایی (Geothermal) است که از طیف وسیعی از تغییرات ژئومغناطیسی درحکم منشا القای الکترومغناطیسی در زمین استفاده می کند. این روش، به ویژه وقتی که اکتشاف آب های زیرزمینی عمیق برای روش های الکتریکی امکان پذیر نیست، سودمند واقع می شود. در این مقاله، نقش روش مگنتوتلوریک در اکتشاف این مخازن تجدیدپذیر و شرایط متفاوت زمین شناسی که این مخازن ممکن است در آنها شکل گیرند مورد بحث قرار می گیرد. همچنین یک مثال عملی اخیر نیز از کاوش های منابع زمین گرمایی با استفاده از روش مگنتوتلوریک در منطقه ایسلند عرضه می شود. کشور ایسلند به دلیل واقع شدن روی پشته میان اقیانوسی اقیانوس اطلس، وجود نواحی ریفتی و گسل های ترادیسی (Transform)، یک منطقه فوق العاده فعال از نظر زمین ساختی و ماگماتیکی است. در سال ۲۰۰۰ داده های مگنتوتلوریک به منظور مشخص کردن ساختارهای زیرزمینی عمیق بین دو میدان زمین گرمایی همسایه به نام های هنگیل (Hengill) و برنیستینسفیول (Bernnisteinsfjoll) برداشت شد که نتایج مدل سازی یک بعدی و دوبعدی حاصل از برگردان این داده ها داده می شود. توالی لایه ها در مدل نهایی دوبعدی به دست آمده از وارون سازی، به ترتیب از سطح شامل بازالت متخلخل دگرسان نشده، زون اسمکتیت-زئولیت با رسانایی زیاد و زون اپیدوت-کلریت با رسانایی کمتر است. همچنین یک ماده با رسانایی زیاد در مرکز نیم رخ و در عمق ۵ کیلومتر مشاهده می شود که می توان آن را پدیده ذوب بخشی در حال خنک شدن و درحکم منبع اصلی گرمایی این سامانه زمین گرمایی تفسیر کرد. در پایان یک مدل عام برای مخازن زمین گرمایی منطقه عرضه شده است.

کلیدواژه ها

اپیدوت-کلریت, اسمکتیت-زئولیت, برنیستینسف جل و ایسلند, زمین گرمایی, مقاومت وی‍ژه الکتریکی, مگنتوتلوریک, هنگیل, وارون سازی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.