شناسایی منطقه همگرایی دریای عرب و نقش رودباد تراز پایین سیستان در شکل گیری آن
- سال انتشار: 1397
- محل انتشار: مجله فیزیک زمین و فضا، دوره: 44، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_JESPHYS-44-1_009
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 25
نویسندگان
دکتری آب و هواشناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
چکیده
در این پژوهش این فرضیه مورد آزمون قرار گرفت که باد سیستان (باد ۱۲۰ روزه سیستان)، خصوصیت رودبادهای تراز پایین را داشته و پس از در نوردیدن شرق و جنوب شرق ایران، وارد بخش شمالی دریای عرب شده و در تقابل با بادهای تجاری جنوبی، منطقه ای از همگرایی را به وجود می آورند. در این راستا با اجرای آزمون تحلیل عاملی و خوشه بندی بر روی داده های شبکه ای ارتفاع ژئوپتانسیل تراز ۸۵۰ هکتوپاسکال، طی دوره ۲۰۱۲-۱۹۹۳ (از اول خرداد تا آخر شهریور)، ۵ خوشه شناسایی شد و از این میان در دو الگوی سینوپتیکی وزش این بادها تشخیص داده شد. در ادامه به محاسبه تابع دینامیکی واگرایی افقی در ترازهای ۷۰۰- ۱۰۰۰ ه.پ و همچنین محاسبه واگرایی افقی نیمرخ قائم جو پرداخته شد. در پایان نیز مشخص گردید که این جریان وزش باد، از خصوصیات رودبادهای تراز پایین برخوردار بوده و هسته اصلی آن غالبا در تراز ۸۵۰ ه.پ مستقر است و ادامه سرعت آن به ترازهای پایین تر و سطح زمین نیز کشیده می شود که به نام باد سیستان معروف گردیده است. این رودباد پس از گذر از مناطق شرقی ایران، وارد بخش شمالی اقیانوس هند شده و در برخورد با بادهای تجاری جنوبی، منطقه ای از همگرایی را در این منطقه به وجود می آورند و غالبا از سطح زمین تا تراز ۷۵۰ ه.پ گسترش ارتفاعی دارد. همچنین شدت/ ضعف رودباد تراز پایین سیستان، سبب جابه جایی منطقه همگرایی دریای عرب می شود. به طوری که در زمان شدت رودباد تراز پایین سیستان، منطقه همگرایی نیز در عرض های جغرافیایی جنوبی تر و در زمان ضعف آن، در عرض های شمالی تر مستقر می شود.کلیدواژه ها
بادهای تجاری, رودباد تراز پایین سیستان, سینوپتیک, منطقه همگرایی دریای عرباطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.