ملک حسین شهریاری - دانشجوی دکتری، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
غلامرضا ثواقبی - استاد، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
احمدعلی پوربابایی - استادیار، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

بیشتر هیدروکربن­های آروماتیک چندحلقه­ای از انواع آلاینده­های جهش­زا و دارای پتانسیل سرطان­زایی می­باشند. اگر چه چندین سویه تجزیه کننده هیدروکربن­های آروماتیک چندحلقه­ای  در شرایط طبیعی تشخیص داده شده­اند، اما در این تحقیق، تجزیه فنانترن به عنوان مدلی از هیدروکربن­های آروماتیک چندحلقه­ای در شرایط شور توسط سویه جدیدی از باکتریایی شوردوست Halobacillus dabanensis (سویه Q-SH۱) مطالعه گردید. این سویه باکتریایی دارای توانایی تجزیه فنانترن، از نمونه­های خاک شور و سدیمی آلوده به پسماندهای نفت خام از منطقه بهره برداری نفت و گاز سراجه قم جداسازی گردید. آزمایش­های متعدد بر اساس صفات شکلی و بیوشیمیایی و آنالیز توالی ژن ۱۶S rDNA نشان داد که این جدایه با Halobacillus dabanensis ۸/۹۹ % تشابه دارد. سویه Q-SH۱ در طی ۱۰ روز، توانایی تجزیه ۸۳ درصد فنانترن در محلول با شوری ۱۰ درصد و حاوی  غلظت mg L-۱۴۰ فنانترن را داشت. شرایط بهینه برای رشد سویه Q-SH۱ ،  pH ۶/۷، دمای◦C ۳۷ و شوری ۱۰ درصد تعیین گردید. نتایج نشان داد که سویه Q-SH۱ توانست فنانترن را در گستره وسیعی از غلظت نمک ( ۵/۰ تا ۲۷% ) تجزیه نماید.

باکتری شوردوست, تجزیه زیستی, خاک شور و سدیمی, فنانترن