سیده نساء سیدالعلما - کارشناس ارشد علوم خاک، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان
حسین اسدی - دانشیار گروه علوم خاک، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان
محسن زواره - استادیار گروه زراعت، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان

در تحقیق حاضر که در بخشی از اراضی دیم کاری در جنوب استان گیلان صورت گرفت، تاثیر فرسایش ناشی از شخم بر جابه جایی و توان تولید خاک بررسی شد. به این منظور هجده نقطه نمونه برداری در موقعیت های مختلف زمین بر مبنای همجواری با مرز زمینی ایجادشده در هفت قطعه زمین مجاور هم در نظر گرفته شد. ویژگی های حاصلخیزی خاک در عمق ۰ تا ۳۰ سانتی متری، همچنین اجزای عملکرد گندم در هر نقطه نمونه برداری تعیین شد. آنالیز داده ها با تجزیه خوشه ای به روش ward، خاک را با توجه به مقدار نیتروژن، فسفر، پتاسیم و کربن آلی و توان تولید را بر مبنای ویژگی های تعداد سنبله، وزن هزاردانه، تعداد دانه در سنبله و عملکرد دانه در سه گروه تقسیم کرد. بین مناطق گروه بندی شده از نظر حاصلخیزی با گروه های عملکرد ارتباط معناداری وجود نداشت که به نظر می رسد به دلیل تفاوت در مدیریت زراعی زمین های مجاور مورد بررسی باشد. نتایج نشان داد اختلاف ارتفاع ایجادشده بین قطعات در جهت شیب بین ۱ تا ۲/۳ متر و در جهت جانبی بین ۱ تا ۳/۱ متر است. همچنین، حجم خاک جابه جاشده در این دو جهت به ترتیب بین ۸ تا ۳۶ و ۵ تا ۲۲ تن در هکتار در سال برآورد شد.

پشته خاکی, جابه جایی خاک, شخم طولانی مدت, فرسایش مکانیکی