بازخوانی مبانی و پیامدهای «عرفان اجتماعی» براساس منطق اسفار اربعه عرفانی
- سال انتشار: 1402
- محل انتشار: دوفصلنامه اسلام و علوم اجتماعی، دوره: 16، شماره: 29
- کد COI اختصاصی: JR_ISSJ-16-29_008
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 60
نویسندگان
استادیار، فرهنگ و تمدن، دانشکده معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات، دانشگاه امام صادق (ع)، تهران، ایران
چکیده
این مقاله درصدد روشنتر نمودن مبانی و نحوه ظهور «عرفان اجتماعی» براساس منطق اسفار اربعه عرفانی است. برای این کار ابتدا گزارشی کوتاه از معنای اسفار اربعه ارائه و سپس با روشی تحلیلی−فلسفی و نه تاریخی رابطه منازل این منطق سلوکی با حیات اجتماعی بررسی میشود. وجه اهمیت این پژوهش نیز بررسی نحوه تلاقی دو حوزه موضوعی مهم و سابقهدار در سنت اسلامی یعنی عرفان و اجتماع است. نتیجه پژوهش آن است که عرفان اجتماعی بهجز در سفر دوم −که کثرت در حجاب میرود− در سفرهای اول و سوم و چهارم از منطق اسفار اربعه میتواند ظهور و بروز تامی یابد؛ بلکه فراتر از یک امکان، اساسا منطق سفر سوم و چهارم از اسفار اربعه عرفانی مبنای اصلی عرفان اجتماعی است؛ زیرا این منطق نشان میدهد تا هنگامی که سالک مجددا از موطن وحدت به کثرت بازنگردد و به مقام جمع میان وحدت و کثرت راه نیابد به عرفان کامل توحیدی احدی راه نیافته است و سلوک عرفانی او ناقص است. همچنین، مبانی و پیامدهای عرفان اجتماعی در سفر اول نیز به تفصیل بررسی و نشان داده شده است که پیمودن سفر اول در ذیل ولایت اجتماعی یک ولی الهی موجب ارتقاء کمی و کیفی و سرعت سلوک توحیدی میشود.کلیدواژه ها
عرفان اجتماعی, اسفار اربعه عرفانی, سلوک, اصالت جامعه, توحید احدی, جمع میان وحدت و کثرت, حیات اجتماعیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.