فاطمه شعله ور - Department of Biology, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
داود مهربانی - Stem Cell and Transgenic Technology Research Center, Shiraz University of Medical Science, Shiraz, Iran.
پریچهر یغمایی - Department of Biology, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
اکبر وحدتی - Department of Biology, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Fars, Iran.

زمینه و هدف: پالپ دندان منبعی غنی از سلول های بنیادی مزانشیمی می باشد که سلول های بنیادی پالپ دندانی نامیده می شوند (DPSCs). در صورت خروج کامل دندان از حفره آلوئول و شکستگی دندان، DPSCs نقش برجسته ای در بازسازی بافت آسیب دیده دارند. این مطالعه به بررسی اثر شیر سویا و شیر گاو بر بقا DPSCs در مقایسه با محیط بافری هنکز (HBSS) پرداخته است. مواد و روش ها: DPSCs  از ۱۶دندان های پیشین خرگوش جدا گردید. DPSCs پاساژ سوم در پلیت های ۲۴ چاهکی کشت داده شده و پس از ۳ روز شیرسویا، شیرگاو، HBSS (کنترل مثبت) و آب مقطر (کنترل منفی) جایگزین محیط کشت گردید. قابلیت زنده ماندن سلول ها پس از ۴۵ و ۹۰ دقیقه و ۳ و ۶ ساعت بررسی شد. ماهیت مزانشیمی سلول ها به وسیله RT-PCR بررسی گردید. زنده ماندن سلول ها طی رنگ آمیزی با تریپان بلو مورد ارزیابی قرار گرفت. به منظور بررسی پایداری سیتوژنیک سلول ها، آنالیز کاریوتیپ انجام شد. نتایج: میزان بقای DPSCs در تمام محیط ها در تمام زمان ها به طور معنی داری نسبت به محیط کنترل منفی بیشتر بوده است. بعد از گذشت ۶ ساعت، میزان بقای DPSCs در شیرسویا، شیرگاو و HBSS به ترتیب ۰۰/۰±۰۰/۱۰۰،  ۰۰/۰±۰۰/۱۰۰  و ۷۰/۵±۷۴/۷۴ بوده است. بعد از گذشت ۶ ساعت، در هر دو محیط شیرسویا و شیر گاو در مقایسه با HBSS، درصد بیشتری از سلول ها زنده ماندند. نتیجه گیری: شیرسویا همانند شیر گاو به عنوان یک محیط نگهدارنده برای دندان های کشیده یا شکسته شده پیشنهاد می گردد و قادر است بقا DPSCs را تا مدت طولانی حفظ کند.

Soymilk, Milk, Survival, Dental pulp stem cells, Rabbit, شیرسویا, شیر گاو, بقا, سلول های بنیادی پالپ دندان, خرگوش