سمانه سرگزی - Department of Agronomy, Faculty of Agriculture, University of Zabol, Zabol, Iran
علیرضا سیروس مهر - Department of Agronomy, Faculty of Agriculture, University of Zabol, Zabol, Iran
احمد قنبری - Department of Agronomy, Faculty of Agriculture, University of Zabol, Zabol, Iran
محسن موسوی نیک - Department of Agronomy, Faculty of Agriculture, University of Zabol, Zabol, Iran

یافتن راه­کارهای افزایش تحمل گیاهان در شرایط تنش خشکی از اهمیت زیادی برخوردار است. به منظور مطالعه اثرسطوح تنش خشکی و برخی کودهای آلی بر صفات کمی و کیفی گلرنگ (رقم گلدشت) آزمایشی به­صورت کرت­های خرد­شده در قالب طرح بلوک­های کاملا تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زابل (چاه نیمه) در سال زراعی ۹۶-۱۳۹۵ اجرا شد. عامل اصلی سطوح قطع آبیاری بر اساس مراحل رشد گیاه: شاهد (آبیاری کامل)، آبیاری تا مرحله تشکیل طبق ساقه اصلی و آبیاری تا مرحله تکمیل گلدهی و عامل فرعی پنج سطح تیمار کودی: شاهد (عدم کاربرد)، کود آمینومیکروپاور، اسید هیومیک، هیومیکا و مکمل ارگانیک با مقادیر دو در هزار است. بیش­ترین ارتفاع بوته (۷۶/۶۹ سانتی­متر)، تعداد برگ در بوته (۴۳/۷۸)، تعداد شاخه فرعی (۲/۶)، وزن گلبرگ (۴۷/۱۸)، درصد روغن (۲/۳۴)، کلروفیل a، b و کارتنوئید (به­ترتیب ۵۱/۱۱، ۳۷/۳، ۴۰/۲ میلی­گرم بر گرم وزن تر) از تیمار محلول­پاشی با اسید هیومیک و آبیاری کامل حاصل شد. تنش شدید و عدم کاربرد کود آلی باعث کاهش صفات ارتفاع بوته (۷/۲۷ %)، تعداد برگ (۵/۱۹ %)، تعداد شاخه فرعی (۵/۳۵ %)، وزن گلبرگ (۵۰ %)، درصد روغن (۴۸ %) و کلروفیل a، b، کاروتنوئید (به­ترتیب ۳۳ %، ۳۸ % و ۲۷ %) نسبت به شرایط آبیاری کامل و محلول­پاشی اسید هیومیک شد. فعالیت آنزیم کاتالاز (۹۷ %)، پراکسیداز (۹۹ %) و میزان پروتئین دانه (۶۲ %) در اثر اعمال تنش و محلول­پاشی اسید هیومیک افزایش داشت. در مجموع به نظر می­رسد محلول­پاشی با اسید هیومیک در مقایسه با سایر کود­های آلی مورد استفاده در این پژوهش می­توان در شرایط تنش خشکی به نتایج مطلوب­تری دست یافت.

Humic acid, Water Deficit Stress, Photosynthetic pigments, Oil percentage, اسید هیومیک, تنش کم آبی, رنگیزه های فتوسنتزی, درصد روغن