شبنم فرجی - گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه شهید مطهری، تهران، ایران
عابدین درویش پور - عضو هیئت علمی دانشگاه لرستان

برهان خفای الهی ازسوی متکلمان و فلاسفه غربی به عنوان برهانی بر عدم خدا مطرح شده است، براساس این برهان، صفات کمالی خداوند ایجاب می کند خداوند در ارتباطی دوسویه و متقابل خود را بر انسان آشکار کند؛ ولی چون دست کم برخی افراد در چنین رابطه ای قرار ندارند و قادر نیستند خداوند را از راه دیگری بشناسند، پس خدایی در کار نیست. بانو امین در آثار خود به مفهوم خفای الهی اشاره می کند. با تفحص در آثار بانو امین می توان برهان خفای الهی را از دو جهت نقد کرد؛ نخست آنکه یکی از مصادیق بارز و انکارناپذیر آثار وجود خداوند، ارسال انبیاء و ارتباط آن ها با خدا و دعوت همه آن ها به خدای یکتا است که نشان دهنده آشکار بودن تعلق آثار به اوست و دوم اینکه اگر منظور از شناخت و معرفت خداوند به درستی تبیین شود، رسیدن به حد اعلای آن، یعنی جایی که خداوند به نحو کاملا آشکاری درک شود، امکان پذیر است؛ اما این مهم تنها با تامل و صرف اندیشه ورزی حاصل نمی شود؛ بلکه نیازمند عمل مومنانه است.

بانو امین, جان شلنبرگ, برهان عدم آثار, برهان خفای الهی, مراتب یقین