اثر تیمار پرایمینگ و تاریخ کاشت بر همزمانی مراحل نموی و عملکرد لاین های اینبرد ذرت برای تولید بذر هیبرید

تحقیق حاضر به منظور تعیین اثرات پرایمینگ بذرها بر جوانه زنی، سبز شدن گیاهچه و عملکرد لاین های اینبرد ذرت در آزمایشگاه و مزرعه صورت گرفت. در آزمایشگاه بذور دو لاین اینبرد ذرت شامل Mo۱۷ (به عنوان لاین پدری) و B۷۳ (به عنوان لاین مادری با نر عقیمی سیتوپلاسمی) تحت تاثیر تیمارهای هیدروپرایمینگ به مدت ۱۲، ۲۴، ۳۶ و ۴۸ ساعت یا اسموپرایمینگ با محلول های ۲/۱- مگاپاسکال پلی اتیلن گلایکول و اوره به مدت ۹۶ ساعت قرار داده شده و نحوه جوانه زنی آنها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمایشگاهی حاکی از آن بود که پاسخ دو لاین اینبرد در برابر تیمارهای پرایمینگ تقریبا مشابه بود. حداکثر بهبود جوانه زنی در بذور هیدروپرایمینگ شده به مدت ۳۶ ساعت مشاهده شد، به طوری که در این تیمار سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه و ساقه چه نسبت به سایر تیمارها بالاتر بود. حال آنکه بذور اسموپرایمینگ شده مشابه و حتی در برخی موارد ضعیف تر از شاهد بودند. بهترین تیمار پرایمینگ آزمایشگاهی به همراه ۳ تاریخ کاشت مختلف لاین پدری برای آزمایش مزرعه ای انتخاب شدند و در آنجا سبزشدن گیاهچه، روند مراحل فنولوژیکی و اجزای عملکرد مورد بررسی قرار گرفتند. آزمایش مزرعه ای به صورت کرت های خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با ۴ تکرار انجام شد که، کرت های اصلی به تیمارهای آماده سازی قبل از کاشت بذور (هیدروپرایمینگ به مدت ۳۶ ساعت و شاهد) اختصاص داشتند و کرت های فرعی نیز شامل ۳ تاریخ کاشت والد پدری (b۱=کشت هم زمان دو والد، b۲= کشت والد پدری براساس خروج ۲ سانتی متر از ریشه چه والد مادری، b۳=کشت والد پدری براساس خروج ۴ سانتی متر از ریشه چه والد مادری) بودند. نتایج نشان داد که میزان سبزشدن گیاهچه برای بذرو هیدروپرایمینگ شده بیشتر بود. از سوی دیگر تاریخ کاشت b۲ برای والد پدری برای دست یابی به هم زمانی بین گرده افشانی و کاکل دهی لاین های والدینی بسیار موثر بود و توانست اجزای عملکرد را به طور معنی داری بهبود بخشد.