مریم السادات حسینی - دانشگاه فردوسی مشهد
غلامحسین حق نیا - دانشگاه فردوسی مشهد
امیر لکزیان - دانشگاه فردوسی مشهد
حجت امامی - دانشگاه فردوسی مشهد

آنزیم بتاگلوکوسیداز در تغییر سلولز در خاک نقش مهمی دارد و با استفاده از می توان برای پایش کیفیت زیستی خاک استفاده کرد. هدف از این پژوهش ارزیابی صحرایی تاثیر مدیریت حفظ و سوزاندن پسماند گیاه جو (Hordeum vulgare L.)، کود نیتروژن و خاک ورزی بر فعالیت آنزیم بتاگلوکوسیداز در یک دوره ۹۰ روزه بوده است. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در دو تکرار انجام گردید. تیمارهای آزمایش شامل دو سطح کاه و کلش (سه و شش تن در هکتار)، دو سطح سوزاندن (نسوزاندن و سوزاندن)، دو سطح کود اوره (صفر و ۱۲۵ کیلوگرم در هکتار) و دو سطح خاک ورزی (بدون و با شخم) بودند. نتایج آزمایش نشان داد افزودن مقدار شش تن در هکتار پسماند جو فعالیت آنزیم بتاگلوکوسیداز را نسبت به تیمار سه تن در هکتار در لایه سطحی صفر تا پنج سانتی متری خاک به طور معنی داری افزایش داد، در حالی که سوزاندن کاه و کلش و عملیات خاک ورزی به کاهش فعالیت آن منجر گردید. افزودن کود اوره نیز موجب افزایش معنی دار فعالیت آنزیم بتاگلوکوسیداز شد. نتایج این مطالعه نشان داد که شیوه بدون خاک ورزی و همراه با حفظ پسماند گیاهی در سطح شش تن در هکتار و بدون سوزاندن پسماند موثرترین نوع مدیریت در افزایش فعالیت آنزیم بتاگلوکوسیداز در کوتاه مدت بود.

بتاگلوکوسیداز, خاک ورزی, سوزاندن, کود نیتروژن, کیفیت خاک