مرتضی گلدانی
مهدی نصیری محلاتی

تغییرات کمی و کیفی نور خصوصیات رشدی گیاه را تحت تاثیر قرار می دهد. بطوریکه جهت انجام فتوسنتز مناسب، نور با شدت زیاد لازم است. تاثیر کمیت و کیفت نور بر برخی صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی ارقام ذرت (Zea maize L.)، در آزمایشی گلخانه ای در سال ۱۳۸۷ مورد بررسی قرار گرفت. تیپ های رشدی ذرت شامل هیبرید زودرس (۳۷۰) و هیبرید دیررس (۷۰۴) در سه شرایط نور ی شامل نور طبیعی، نور اضافی به مدت دو ساعت و شرایط کاهش کمی و کیفی نور (شرایط پرده) در طول مدت رشد در یک آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار و در جعبه هایی به ابعاد ۵۰×۳۰ و ارتفاع ۳۰ سانتی متر انجام شد. نتایج نشان داد که در هر دو رقم سطح برگ با طولانی تر شدن دوره نور تا ۲۸ روز پس از کاشت افزایش یافت و پس از آن نسبت به شرایط نور طبیعی کاهش نشان داد، ولی وزن خشک برگ و ساقه با طولانی تر شدن دوره نور تا مرحله زایشی افزایش یافت. نسبت طول به عرض برگ در تیمار نور اضافی تا برگ هفتم افزایش یافت، ولی سپس کاهش نشان داد. و در شرایط شدت نور کم نسبت طول به عرض برگ بیشتر شد. میزان کلروفیل با طولانی تر شدن دوره نور تا ظهور برگ ششم (۴۲ روز پس از کاشت) افزایش یافت، ولی پس از آن تا مرحله زایشی کاهش نشان داد، البته میزان کلروفیل در هر دو رقم در شرایط پرده نسبت به دو شرایط نوری دیگر کم شد. ارتفاع گیاه و شاخص ورس در هر دو رقم با ازدیاد نور افزایش یافت. بطور کلی، سطح برگ، وزن خشک برگ و ساقه، ارتفاع و شاخص ورس در هر سه تیمار نور در رقم زودرس کمتر بود. این بررسی نشان داد که افزایش نور بیش از حد طبیعی منجر به افزایش وزن خشک گیاه ذرت می شود. به طوری که رقم دیررس با طول دوره رشد طولانی تر نور بیشتری جذب کرده که منجر به افزایش وزن خشک شد.

ارتفاع، سطح برگ, شاخص ورس, میزان کلروفیل, وزن خشک