محبوبه سردار - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران.
محمدعلی بهدانی - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران.
سید وحید اسلامی - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران.
سهراب محمودی - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران.

به منظور ارزیابی تاثیر استفاده توام از روشهای متفاوت خاکورزی و کنترل علف های هرز بر تنوع گونه ای و تراکم علف های هرز پنبه، آزمایشی در سال ۱۳۹۱ در شهرستان بشرویه بصورت اسپیلت پلات بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی به اجرا درآمد. فاکتور های آزمایش شامل روش خاکورزی پنبه به عنوان فاکتوراصلی در ۳ سطح شامل: خاکورزی مرسوم (گاوآهن برگردان دار)، بیخاکورزی و کمخاکورزی (چیزل + دیسک) و روشهای کنترل علفهای هرز در ۵ سطح (علفکش تری فلوکسی سولفورون سدیم به میزان ۱۰، ۱۵ و ۲۰ گرم در هکتار به همراه سیتوگیت دو در هزار، به همراه تیمارهای وجین و عدم کنترل علفهای هرز) به عنوان فاکتور فرعی در ۴ تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که روش های خاکورزی تاثیر بسزایی در تراکم و ترکیب علف های هرز پنبه دارد. روش های خاکورزی حفاظتی (کم و بی خاکورزی) نسبت به خاکورزی مرسوم، باعث افزایش تراکم علف های هرز باریک برگ شد در حالیکه تراکم علف های هرز پهن برگ کاهش یافت. در تیمار بدون خاکورزی بیشتر علف های هرز چندساله به خصوص پنجه مرغی غالب بود اما در روش خاکورزی مرسوم بیشتر علف های هرز یکساله از قبیل ارزن وحشی، سوروف، تاج خروس و سلمک غالبیت داشت. در روش کم خاکورزی هم علف هایهرز چندساله وجود داشت و هم علف های هرز یکساله. بیشترین کاهش تراکم علف های هرز (باریک و پهن برگ) در مزرعه پنبه، تحت تاثیر دوز ۲۰ گرم انوک در هکتار به همراه سیتوگیت در خاکورزی مرسوم مشاهده شد و خاکورزی حفاظتی در رتبه بعدی قرار گرفت.

گیاهان لیفی, انوک, تنوع گونه ای علف هرز, خاکورزی حفاظتی