ارزیابی شاخص های رقابتی و عملکرد کشت مخلوط تریتیکاله(× Triticosecale Wittmack) و نخود (Cicer arietinum L.) تحت تاثیر کود زیستی- آلی در شرایط تنش آبی

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه بوم شناسی کشاورزی، دوره: 15، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_AGRY-15-2_011
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 157
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

آیدا رشیدی پور

گروه اگرواکولوژی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی داراب، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

وحید براتی

گروه اگرواکولوژی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی داراب، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

احسان بیژن زاده

گروه اگرواکولوژی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی داراب، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

چکیده

به­­منظور ارزیابی تاثیر منابع مختلف کودی بر عملکرد و شاخص­های رقابتی تریتیکاله (× Triticosecale Wittmack) و نخود (Cicer arietinum L.) در کشت مخلوط تریتیکاله و نخود تحت شرایط تنش ­آبی، آزمایشی به ­صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی داراب- دانشگاه شیراز در سال زراعی ۱۳۹۹ ۱۳۹۸ انجام شد. تیمارها در دو سطح آبیاری [۱ مطلوب: آبیاری بر اساس نیاز آبی گیاه و ۲ تنش­ آبی: آبیاری تا مرحله شیری] به­عنوان عامل ­اصلی و سه منبع کودی [شیمیایی: (۵۰ کیلوگرم فسفر بر هکتار + ۱۵۰ کیلوگرم نیتروژن بر هکتار)، زیستی- آلی: (۴۰ تن کود گوسفندی بر هکتار + تلقیح با سودوموناس فلورسنس (Pseudomonas fluorescens) و آزوسپیریلوم براسیلنس (Azospirillum brasilense)] و تلفیقی: (۲۵ کیلوگرم فسفر بر هکتار + ۷۵ کیلوگرم نیتروژن بر هکتار + ۲۰ تن کود گوسفندی بر هکتار + تلقیح با باکتری­های سودوموناس فلورسنس و آزوسپیریلوم براسیلنس)، و سه الگوی کشت [کشت خالص تریتیکاله، کشت خالص نخود و کشت مخلوط تریتیکاله و نخود (۱:۱)] به­­عنوان عوامل فرعی بودند. نتایج نشان­ داد، تنش ­آبی  شاخص نسبت برابری زمین هر دو گیاه وکل را افزایش داد. همچنین، بیشترین نسبت برابری کل در تیمار تلفیقی مشاهده شد. شاخص بهره­­وری سیستم به واسطه تنش آبی کاهش یافت که کمترین کاهش (۱۷ درصد) در تیمار کود زیستی رخ داد. همچنین، شاخص نسبت رقابتی برای تریتیکاله در تیمار کود شیمیایی و برای نخود در کود زیستی بیشترین مقدار (به­ترتیب ۳۷/۱ و ۰۲/۱) را داشت. برهم کنش تیمار آبیاری × سامانه کودی برای تریتیکاله و نخود نشان داد که بیشترین عملکرد دانه نخود و تریتیکاله در تیمار آبیاری مطلوب و کود تلفیقی به­ترتیب (۳۵۴۴ و۷۴۵۰ کیلوگرم بر هکتار) به­دست آمد. همچنین، باتوجه به اینکه کمترین کاهش عملکرد دانه نخود و تریتیکاله به واسطه تنش آبی در تیمار کود زیستی (به­ترتیب ۲۷ و ۳۱ درصد) مشاهده شد، کشت تریتیکاله و نخود با کاربرد کود زیستی جهت تعدیل اثرات منفی تنش آبی توصیه می­شود.

کلیدواژه ها

آزوسپیریلوم, بهره وری سیستم, سودوموناس, غلات و حبوبات

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.