احمد احمدیان - دانشگاه زابل
احمد قنبری - دانشگاه زابل
براتعلی سیاه سر - دانشگاه زابل
مصطفی حیدری - دانشگاه زابل
محمود رمرودی - دانشگاه زابل
سید محسن موسوی نیک - دانشگاه زابل

چکیده اثر بقایای انواع کودهای آلی و شیمیایی بر رشد و عملکرد گیاهان در سالهای پس از کاربرد، یکی از مسائل مهم و ضروری در مدیریت تغذیه گیاه می باشد. این پژوهش به منظور بررسی اثرات بقایای انواع کود بر میزان رشد، عملکرد، اجزای عملکرد، برخی شاخص های فیزیولوژیکی، درصد و عملکرد اسانس گیاه دارویی بابونه تحت سطوح مختلف تنش خشکی، به صورت کرت های خرد شده و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی ۸۷- ۱۳۸۸ در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زابل اجرا گردید. تیمارهای خشکی بصورت شاهد یا ۹۰ درصد ظرفیت زراعی مزرعه(W۱)، ۷۰ درصد رطوبت زراعی مزرعه (W۲) و ۵۰ درصد ظرفیت زراعی مزرعه (W۳)به عنوان عامل اصلی و اثر بقایای انواع کود شامل شاهد (بدون مصرف هیچ نوع کود (F۱))، کود شیمیایی (NPK) (F۲)، کود دامی (۲۵ تن در هکتار کود گاوی (F۳)) و کمپوست حاصل از زباله شهری (۲۵ تن در هکتار (F۴)) که در سال قبل در مزرعه بابونه استفاده شده بود، به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که تنش خشکی در حد۵۰ درصد ظرفیت زراعی، عملکرد گل در بابونه را نسبت به تیمار شاهد کاهش می دهد. در این آزمایش خشکی سبب افزایش درصد اسانس شد اما بیشترین درصد و عملکرد اسانس در سطح خشکی ۷۰ درصد رطوبت زراعی مزرعه بردست آمد. با بالا رفتن سطح تنش، بر میزان کربوهیدرات و پرولین در بافت سبز برگ افزوده شد. بقایای کودهای دامی و کمپوست در سال دوم بطور معنی داری باعث افزایش عملکرد گل، درصد و عملکرد اسانس گلهای بابونه آلمانی نسبت به بقایای کود شیمیایی و شاهد گردید. کودهای آلی در شرایط تنش خشکی می توانند تا حدی از بروز اثرات سوء تنش بر عملکرد تولیدی این گیاه بکاهد. در حالیکه کودهای شیمیایی در سال دوم تاثیر بسیار کمی نسبت به شاهد بر عملکرد و اسانس بابونه داشتند. بطور کلی مصرف کود دامی و تنش ملایم تا ۷۰درصد ظرفیت زراعی جهت کسب حداکثر عملکرد کمی و کیفی گیاه بابونه توصیه می گردد. واژه های کلیدی: تنش خشکی، کود، کربوهیدرات، پرولین، بابونه