نقد و تحلیل نسخه خطی منشآت محمد شاه بهمنی

  • سال انتشار: 1390
  • محل انتشار: فصلنامه مطالعات شبه قاره، دوره: 3، شماره: 6
  • کد COI اختصاصی: JR_JSRU-3-6_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 52
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علی پشت دار

استادیارگروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور، مرکز تهران

افسانه عظیمی

کارشناس ارشد زبان وادبیات فارسی دانشگاه پیام نور، مرکز تهران

چکیده

منشات­نویسی یا نامه نگاری که در قدیم به آن ترسل نیز می گفته اند از لوازم مهم در امور دیوانی(دولتی) حاکمان و فرمان­روایان بزرگ و محلی به شمار می­رفته و به عنوان یکی از فنون نویسندگی در گستره ی فرهنگ و ادب فارسی، جایگاه ویژه ای داشته و سابقه ی دیرینه ای دارد.                   با نفوذ زبان و ادبیات فارسی در شبه قاره و حمایت بی­دریغ پادشاهان هند از نویسندگان وشاعران فارسی­زبان، آثار فراوانی به زبان فارسی در آن سرزمین تحریر شد؛ از جمله منشآت­نویسی فارسی به گونه ای چشم­گیر مورد توجه ادیبان و منشیان قرار گرفت. سبک این آثار بیشتر مصنوع، همراه با سجع، آراسته به صنایع لفظی و معنوی، استفاده از اشعار فارسی و عربی در ضمن نثر، می باشد.  اثر حاضر از مولفی گم­نام در قرن یازدهم است و تنها نسخه­ی آن به شماره­ی ۱۶۱۷۰ در کتابخانه­ی مجلس شورای اسلامی نگهداری می­شود که نگارنده تلاش نموده این اثر را با روش قیاسی تصحیح نماید. بعد از بررسی­ها مشخص گردید که این اثر نیز دارای خصوصیاتی همچون دیگر آثار منشیانه می­باشد از جمله: دارای ۱۲۹ آیه­ی قرآنی، ۳۱۹ بیت فارسی،۱۷۳ بیت عربی است و نیز بسامد بالای آرایه­های: تشبیه، سجع، کنایه، جناس، استعاره، تضاد و مراعات­نظیر در این اثر درخور توجه است. همچنین تنیدگی نوشته­های متن با آیات، اشعار و امثال از دیگر محاسن این اثر می­باشد.

کلیدواژه ها

نسخه خطی, منشآت, سلطان محمدشاه بهمنی, محمود گجراتی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.