حجت احمدی - دانشگاه ارومیه
محمد همتی - دانشگاه ارومیه
مهدی مطلبیان - دانشگاه ارومیه

آبخوان های ساحلی منبع اصلی آب شیرین در بسیاری از مناطق دنیا می باشند. نفوذ آب شور بصورت یک زبانه از طرف دریا به زیر آب شیرین آبخوان باعث تخریب کیفیت این منابع می گردد. به علت این که مسائل تداخل آب شور بسیار پیچیده هستند و به طور کلی نمی توانند به صورت تحلیلی حل شوند، بنابراین روش های عددی ابزاری ایده آل برای شبیه سازی و پیش بینی نتایج می باشند. در این مطالعه دقت مدل های ریاضی CTRAN/W و SEAWAT در شبیه سازی و پیش بینی گوه ی آب شور در سه حالت الف) وضعیت جریان پایدار تحت گرادیان های مختلف ب) حالت گذرا تحت شرایط پیشروی گوه ی آب شور ج) حالت گذرا تحت شرایط پس روی گوه ی آب شور بررسی شد. نتایج شبیه سازی دو مدل با مشاهدات آزمایشگاهی گوسامی و کلمنت (۸) مورد مقایسه قرار گرفت. به منظور مقایسه ی داده های واقعی و شبیه سازی شده از شاخص های آماری ریشه میانگین مربعات خطا(RMSE) ، معیار ناش-ساتکلیف(CE) ، ضریب همبستگی(R۲)، نسبت اختلاف (r) و انحراف استاندارد عمومی (GSD) استفاده شد. نتایج نشان داد که مدل های CTRAN/W و SEAWAT دقت بالایی در شبیه سازی و پیش بینی موقیعت و حرکت گوه ی آب شور را با متوسط میانگین مربعات خطا به ترتیب معادل ۶۷/۰ و ۵۸/۰ سانتیمتر (کمتر از ۱۰ درصد متوسط داده های واقعی) دارا می باشند. مدل CTRAN/W برآورد بهتری نسبت به مدل SEAWAT در محاسبه میزان دبی انتقالی از منبع آب شیرین به سمت منبع شور را نشان می دهد.

آبخوان ساحلی, تداخل آب شور, شبیه سازی, مدل کامپیوتری