ارزیابی مدل هیدرولوژیک SWAT در شبیه سازی بیلان آب در حوضه های آبریز مناطق نیمه-خشک (مطالعه موردی: حوضه آبریز زاینده رود)

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: فصلنامه آب و خاک، دوره: 32، شماره: 5
  • کد COI اختصاصی: JR_JSW-32-5_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 212
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمدامین امینی

دانشگاه تربیت مدرس، تهران

غزاله ترکان

دانشگاه تربیت مدرس، تهران

سعید اسلامیان

گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران.

محمد جواد زارعیان

دانشگاه صنعتی اصفهان

علی اصغر بسالت پور

موسسه Inter۳ برلین آلمان

چکیده

شبیه سازی و برآورد مولفه های بیلان آب از جمله اقدامات مورد نیاز جهت برنامه ریزی و مدیریت پایدار منابع آب در سطح حوضه های آبریز می باشد. مدل SWAT یکی از مدل های نیمه توزیعی برای شبیه سازی حوضه آبریز است که به نحو مطلوبی از ویژگی های فیزیکی حوضه برای محاسبه بیلان آب استفاده می کند. در پژوهش حاضر از این مدل جهت شبیه سازی بیلان آب درحوضه آبریز زاینده رود استفاده شده است. با وجود این که در زمینه استفاده از این مدل در بررسی های مربوط به حوضه های آبریز مطالعات گسترده ای انجام گرفته است ولی به دلیل ناکافی بودن و دقت پایین اطلاعات مکانی از جمله نوع خاک، نوع کاربری اراضی، همچنین پراکندگی و تعداد ایستگاه های هواشناسی و هیدرومتری مورد استفاده جهت واسنجی و اجرای مدل، لزوم مطالعات دقیق تر در این زمینه به نظر می رسد. از این رو، از اطلاعات ۲۷ کلاس کاربری اراضی، ۵۷ کلاس بافت خاک و ۲۷ ایستگاه هواشناسی شامل داده های روزانه بارش و دمای حداقل و حداکثر استفاده گردید. همچنین تحلیل حساسیت، واسنجی (۲۰۰۰- ۲۰۰۶) و صحت سنجی (۲۰۰۷- ۲۰۰۹) مدل با استفاده از الگوریتم SUFI۲ در برنامه SWAT-CUP و با بکارگیری از داده های ۶ ایستگاه هیدرومتری به صورت ماهانه انجام شد. نتایج حاصل از بکارگیری از این مدل واسنجی شده در حوضه آبریز زاینده رود نشان داد که از کل بارش سالانه ورودی به حوضه ۹۸/۶۵ درصد به صورت تبخیر و تعرق از حوضه خارج می گردد که دارای بیش ترین سهم در میان اجزای بیلان آب می باشد. همچنین رواناب سطحی با ۱۵ درصد، جریان آب زیرزمینی با ۷/۱۳ درصد، جریان جانبی با ۵/۱ درصد و تغذیه آبخوان عمیق با ۸/۰ درصد به ترتیب سایر بخش های بیلان آب را در این حوضه تشکیل می دهند.

کلیدواژه ها

الگوریتم SUFI۲, تحلیل حساسیت, صحت سنجی, واسنجی, SWAT-CUP

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.