بسط منحنی های هاف برای پنج ایستگاه منتخب در شرق دریاچه ارومیه

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: فصلنامه آب و خاک، دوره: 32، شماره: 6
  • کد COI اختصاصی: JR_JSW-32-6_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 97
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

ساینا وکیلی آذر

دانشگاه تبریز

یعقوب دین پژوه

دانشگاه تبریز

چکیده

در این مطالعه، با استفاده از آمار رگبارهای ثبت شده برای ۵۱۷ رویداد در ۵ ایستگاه عجب­شیر، آذرشهر، بناب، بستان­آباد و لیقوان (واقع درشرق دریاچه ارومیه)، منحنی­های­ هاف بسط داده شد. کل رویدادهای منتخب براساس مدت دوام رگبار در چهار کلاس متمایز به­شرح ۱- صفر تا دو ، ۲- دو تا شش، ۳- شش تا دوازده و ۴- بیش از دوازده ساعت دسته­بندی شدند. سپس منحنی­های هاف برای هر دسته به­ازای درصد احتمالات ۱۰ درصد، ۲۰ درصد، ... و ۹۰ درصد رسم گردید. ضمنا منحنی­های هاف برای کل رویدادها (بدون دسته­بندی) در هر ایستگاه نیز تهیه شد. در این مطالعه، از توزیع های آماری رایج در هیدرولوژی استفاده شد. همچنین، سه شاخص جدید که نشان­دهنده نسبت درصد عمق بارش از آغاز بارندگی تا پایان ۲۵ درصد، ۵۰ درصد و ۷۵ درصد زمان بارندگی منحنی هاف ۵۰ درصد به منحنی هاف ۹۰ درصد می­باشند، به­صورت S، I و Q تعریف شد. هیتوگراف رگبار طرح در هر ایستگاه برای کل رویدادها (بدون کلاس­بندی) برای منحنی هاف ۵۰ درصد به­دست آمد. مدل ریاضی منحنی­های هاف در فرم مدل لاجستیک بسط و پارامترهای آن تخمین زده شدند. نتایج حاکی از آن است که برای کلاس­های با مدت دوام کمتر از ۶ ساعت بخش قابل توجهی از بارش در چارک­های اول یا دوم زمانی رخ می­دهد. درحالیکه در بارش­های با مدت دوام بیش از ۶ ساعت بارش­ها با شدت کم آغاز شده و به­تدریج تا آخر بارندگی بر شدت آن­ها افزوده می­شود. همچنین نتایج نشان داد که روند تغییرات مقادیر شاخص­های S، I و Q به­صورت S> I> Q می­باشد. بر اساس نتایج حاصله، مدل لاجستیک قادر به برازش خیلی خوب رگبارها در ایستگاه­های منتخب می­باشد، طوریکه ضریب همبستگی بین مشاهدات و مدل بین ۹۷۸/۰ و ۹۹۸/۰ است که از نظر آماری در سطح ۵ درصد معنی­دار بودند.

کلیدواژه ها

بارش طرح, توزیع زمانی بارش, دریاچه ارومیه, منحنی های هاف

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.