بررسی اندرکنش رودخانه و آبخوان در دشت بجنورد به وسیله اندازه گیری های میدانی و مدل سازی عددی
عنوان مقاله: بررسی اندرکنش رودخانه و آبخوان در دشت بجنورد به وسیله اندازه گیری های میدانی و مدل سازی عددی
شناسه ملی مقاله: JR_JSW-33-5_002
منتشر شده در در سال 1398
شناسه ملی مقاله: JR_JSW-33-5_002
منتشر شده در در سال 1398
مشخصات نویسندگان مقاله:
سعید سروری - فردوسی مشهد
علی نقی ضیائی - فردوسی مشهد
عطااله جودوی - مرکز پژوهشی آب و محیط زیست شرق
خلاصه مقاله:
سعید سروری - فردوسی مشهد
علی نقی ضیائی - فردوسی مشهد
عطااله جودوی - مرکز پژوهشی آب و محیط زیست شرق
مدیریت جامع و منطقی منابع آب، مستلزم شناخت روابط بین منابع آب سطحی و زیرسطحی و مدیریت تلفیقی می باشد. آبخوان آبرفتی دشت بجنورد با مساحت ۲/۶۵ کیلومتر مربع در استان خراسان شمالی می باشد که بخش اعظم آن را منطقه شهری تشکیل می دهد. تامین آب شرب از خارج محدوده آبخوان آبرفتی در سالهای اخیر افزایش ارتفاع سطح آب در بعضی نقاط دشت را در پی داشته است که باعث ایجاد مشکلاتی برای ساکنان و زیرساختهای شهر شده است. به منظور شناخت راهکارهای کاهش این مشکلات، شبیهسازی تراز سطح آب با استفاده از کد MODFLOW و به کمک نرم افزارGMS با در نظر گرفتن رودخانه فیروزه انجام شد و نقش رودخانه در تغذیه و تبادلات با آبخوان مورد بررسی قرار گرفت. بازدیدهای میدانی به منظور اندازهگیری دبی و عمق آب در چندین مقطع رودخانه انجام شد و از این داده ها برای واسنجی مدل بهره گرفته شد. مدلسازی در حالت ماندگار برای مهرماه سال ۱۳۹۰ صورت گرفت و پس از واسنجی، خطای مدل برابر ۵۳/۰ متر بهدست آمد. دوره مدلسازی غیر ماندگار از مهر ماه سال ۱۳۸۰ الی مهر ماه ۱۳۹۵ شامل ده سال واسنجی و چهار سال صحت سنجی بود که پس از اجرا و واسنجی مدل، میانگین خطا در دوره واسنجی به ۸۳/۰ متر و خطای دوره صحت سنجی به یک متر کاهش یافت. بر اساس نتایج حاصل از بیلان، رودخانه در یک قسمت از مسیر خود حدود ۴/۲ میلیون متر مکعب در سال آبخوان را تغذیه میکند و در قسمتی دیگر زهکش کننده آبخوان می باشد. در نهایت سناریوهای ادامه روند موجود، حذف چاههای شرب شهر بجنورد و اثر اجرای سیستم فاضلاب تا سال ۲۰۲۵ به مدل اعمال شد که در انتهای دوره سناریو نتایج به ترتیب حاکی از افت حدود یک متری سطح آب زیرزمینی، افزایش تراز سطح آب به میزان چهار متر و فرو افتادن سطح آب به میزان ۵/۴ متر بود.
کلمات کلیدی: تبادل رودخانه و آبخوان, تغذیه،, واسنجی, GMS, MODFLOW
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1802668/