مهدی علیپور حافظی - استادیار ، علوم کتابداری و اطلاع رسانی ، پژوهشگاه علوم و فنآوری اطلاعات ایران. تهران ، ایران

مقدمه. دستیابی مستقیم و سریع به اطلاعات از جمله نیازمندی­های اصلی کاربران اطلاعات در دنیای فنآورانه جدید است. امروزه، دیگر کاربران اطلاعات، به­ویژه اطلاعات روز پزشکی و سلامت که روزآمدی و دسترسی سریع به محتوای آن جزو ضروریات است، فرصت کافی برای جستجو و دستیابی به اطلاعات ندارند. از این رو، پژوهش حاضر اقدام به تعیین راهکارهایی به منظور دستیابی به اطلاعات دقیق و مناسب در سریع­ترین زمان نمود.روش­ شناسی پژوهش. پژوهش حاضر با استفاده از مطالعه کتابخانه­ای و تحلیل محتوا اقدام به ارائه راهکاری برای یکپارچه سازی محتوا و خدمات در نرم­افزارهای کتابخانه­های مرکزی دانشگاه­های علوم پزشکی ایران نمود. با توجه به وجود حداقل یک کتابخانه مرکزی در هر یک از دانشگا­ها، تمامی کتابخانه­های مرکزی دانشگاه­های علوم پزشکی ایران زیر نظر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی[۱]، که بر اساس فهرست ارائه شده در وبگاه وزارت مذکور ۴۶ دانشگاه می­باشد، جامعه پژوهش حاضر را تشکیل می­دهند. برای بررسی، توصیف و تحلیل یافته­ها از آمار توصیفی استفاده شد. برای این منظور از نرم­افزار اکسل ماکروسافت استفاده شد.یافته ­ها: یافته­های پژوهش حاضر نشان داد که کتابخانه­های مرکزی دانشگاه­های مورد مطالعه و نیز نرم­افزارهای مورد استفاده برای ذخیره و بازیابی اطلاعات کتابشناختی و نیز در برخی از موارد برای اطلاعات دیجیتال توجهی به مبادله اطلاعات و در نتیجه آن یکپارچه­سازی اطلاعات و خدمات خود با سایر کتابخانه­های مرکزی ندارند. کتابخانه­های مورد بررسی در ۷۱،۴ درصد مورد از نرم­افزار کتابخانه­ای پارس آذرخش استفاده می­کنند. نرم­افزار مذکور از فرمت ابرداده­ای مارک برای اطلاعات کتابشناختی خود استفاده می­کند. همچنین در ۸۶ درصد موارد نرم­افزارهای مورد بررسی امکان ارائه خروجی­های ابرداده­ای استاندارد را دارا هستند.نتیجه گیری: با توجه به یافته­های پژوهش حاضر می­توان از راهکارهای یکپارچه­سازی در کتابخانه­های مذکور جهت بهره برداری اقتصادی از اطلاعات موجود استفاده کرد. بر اساس یافته­های این پژوهش می­توان اذعان داشت که جهت بهره­برداری اقتصادی از قابلیت­های دانشی موجود در کتابخانه­های مرکزی دانشگاه­های وابسته به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی باید اقدام به یکپارچه­سازی محتواهای ابرداده­ای این مراکز کرد. در این راستا، پیشنهاد می­شود که از مدل جستجوی هم­زمان، تفاهم­نامه Z۳۹.۵۰ و استاندارد ایزو ۲۷۰۹ استفاده کرد.[۱] http://www.behdasht.gov.ir/index.aspx?siteid=۱&siteid=۱&pageid=۲۸۳۵۹

کتابخانه های دانشگاه های علوم پزشکی ایران, نرم افزارهای کتابخانه ای, یکپارچه سازی, مدیریت دانش