شهناز کهن - استادیار، گروه مامایی و بهداشت باروری، مرکز تحقیقات مراقبت های پرستاری و مامایی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران
زینب حیدری - دکترای بهداشت باروری، مرکز تحقیقات مراقبت های پرستاری و مامایی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران
ماهرخ کشوری - استادیار، مرکز تحقیقات مراقبت های پرستاری و مامایی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران
امینه دولتی - کارشناس علوم حوزوی، تهران، ایران

مقدمه و هدف: فاکتورهایی نظیر توانمندی و خودکارآمدی عامل روان شناختی و انگیزشی مهم و قابل تغییری برای تداوم تغذیه با شیر مادر است و انتظار می رود که توانمندسازی باعث بهبود وضعیت شیردهی گردد؛ لذا این کارآزمایی بالینی با هدف ارتقای توانمندی زنان در شیردهی طراحی و اجرا شد. مواد و روش ها: در این کارآزمایی بالینی با نمونه گیری در دسترس زنان باردار واجد معیارهای ورود، انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه کنترل و مداخله قرار گرفتند. برای هر زن در گروه مداخله دو جلسه دوساعته آموزش شیردهی خانواده محور در دوران بارداری و یک جلسه مشاوره شیردهی خانواده محور در هفته اول بعد از زایمان برگزار شد. گروه کنترل آموزش های روتین را دریافت کردند. توانمندی مادران در شیردهی با استفاده از پرسش نامه محقق ساخته، دو هفته و دو ماه بعد از زایمان در دو گروه ارزیابی شد. نتایج: در پایان دوماهگی ۷۱ زن در دو گروه کنترل و مداخله (به ترتیب ۳۶ و ۳۵) مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها نشان داد که آموزش و حمایت خانواده محور باعث افزایش معنی داری در میانگین نمره توانمندی شیردهی مادران گروه مداخله در دو هفته و دو ماه پس از زایمان نسبت به گروه کنترل می شود. به علاوه تغذیه انحصاری با شیر مادر در سن دوهفتگی و دوماهگی کودکان گروه مداخله به طور معنی داری بیشتر از گروه کنترل بود. نتیجه گیری: نتایج حاکی از آن است آموزش و حمایت خانواده محور باعث ارتقای تغذیه انحصاری با شیر مادر می شود. پیشنهاد می گردد جهت ارتقای وضعیت شیردهی، آموزش مادران به همراه خانواده از دوران بارداری شروع گردد. بعد از زایمان مهارت های شیردهی و حمایت خانواده آموزش داده شود و مشکلات شیردهی با حضور اعضای کلیدی خانواده حل گردد.

آموزش و حمایت خانواده محور, توانمندی, شیردهی