سونیا مهری - دانشجوی دکتری، گروه علوم و مهندسی آبخیز، دانشکده علوم دریایی و منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، شهرستان نور، مازندران، ایران
حمید رضا مرادی - استاد، گروه علوم و مهندسی آبخیز، دانشکده علوم دریایی و منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، شهرستان نور، مازندران، ایران
رئوف مصطفی زاده - دانشیار، گروه منابع طبیعی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

هدف این پژوهش ارزیابی کارایی مدل SWAT در شبیه سازی جریان و تعیین مولفه های رواناب در آبخیز سد قشلاق است. با استفاده از بهینه ساز SWAT-CUP اقدام به بهینه سازی پارامترها شد. بدین منظور واسنجی و اعتبارسنجی مدل با استفاده از الگوریتم SUFI-۲ به ترتیب برای سال های ۱۹۸۹ تا ۲۰۱۶ و ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۸ انجام شد. براساس نتایج آنالیز حساسیت پارامترهای از جمله، شماره منحنی رواناب، ضریب مانینگ برای جریان سطحی در بالادست، حداقل و حداکثر ذوب برف در طول سال، کمینه عمق آب بیش ترین تاثیر را در کارایی مدل در شبیه سازی جریان داشتند. نتایج نشان داد که مقدار NS و ضریب R۲ به ترتیب ۶۲/۰ و ۶۵/۰ برای دوره واسنجی و ۶۱/۰ و ۶۸/۰ برای دوره اعتبارسنجی به دست آمد. نتایج حاکی از کارایی بالایی مدل در شبیه سازی جریان ماهانه حوضه سد قشلاق است. نتایج نشان داد که از مجموع بارش ورودی، مقدار ۵۵% بارش صرف تبخیر و تعرق، ۳۰% تبدیل به نفوذ عمقی و مقدار ۱۵% به جریان سطحی تبدیل شده است. نتایج این پژوهش می تواند ضمن ارائه اطلاعات مفیدی در مورد بیلان آبی حوضه، کارایی مدل SWAT را در شبیه سازی جریان در شرایط مختلف اقلیمی و کاربری اراضی در آینده فراهم نموده و به برنامه ریزی دقیق تر منابع آب، در این حوضه کمک نماید..

الگوریتم SUFI-۲, بیلان آب, مدیریت منابع, هیدرولوژی آبخیز