پیش نگری اثرات تغییر اقلیم بر بارش فصلی مناطق سردسیر ایران براساس سناریوهای واداشت تابشی RCP))

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: مجله فیزیک زمین و فضا، دوره: 45، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_JESPHYS-45-1_012
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 98
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

Hamzeh Ahmadi

دانش آموخته دکتری، گروه آب و هواشناسی، دانشکده جغرافیا و علوم محیطی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران

Gholam Abbas Fallah Ghalhari

دانشیار، گروه آب و هواشناسی، دانشکده جغرافیا و علوم محیطی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران

Mohammad Baaghideh

دانشیار، گروه آب و هواشناسی، دانشکده جغرافیا و علوم محیطی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران

چکیده

پیش نگریاثرات تغییر اقلیم یکی از مهم­ترین بخش­ها در برنامه­های راهبردی در قرن حاضر محسوب می­شود. تحقیق حاضر با هدف پیش نگریتغییرات بارش فصلی مناطق سردسیر ایران انجام شد. در این راستا ابتدا تغییرات دوره مشاهده ای برای دوره آماری ۱۹۸۰-۲۰۰۵ بررسی شد. در ادامه داده دوره آینده تا افق ۲۰۹۰ از میان مدل­های (BCC-CSM۱.۱، HadGEM۲-ES، GFDL-CM۳، MIROC-ESM و (GISS-E۲-R، از سری مدل­های CMIP۵ پایگاه MarksimGCM براساس سناریوهای واداشت تابشی RCP۸.۵ و RCP۴.۵، پردازش شد. سپس صحت سنجی براساس معیارهای RMSE، MAE، MBE و R۲ بر روی داده­ها انجام شد. نتایج نشان داد که مدل HadGEM۲-ES از وزن و توانایی بالاتری نسبت به دیگر مدل­ها برخوردار می­باشد و نتایج نشان داد که تغییرات زمانی-مکانی بارش در دوره آینده یکسان نخواهد بود. براساس سناریوهای RCP۸.۵ و RCP۴.۵، در الگوی ماهانه در بیشتر مناطق سردسیر ایران در فصول پاییز و زمستان، مقدار بارش افزایش ناچیزی در حدود ۲۰-۱۰ میلی­متر نسبت به دوره پایه خواهد داشت، اما در الگوی سالانه مقدار بارش در دوره آینده کاهش خواهد یافت. منطقه پربارش زاگرس مرتفع در الگوی ماهانه و سالانه، با بیشترین تغییرات کاهش بارش برای آینده مواجه خواهد شد. به طوری که در دوره (۲۰۲۰-۲۰۵۵) در الگوی سالانه، مقدار بارش تا ۵۴ میلی­متر معادل ۱/۲۰ درصد کاهش نشان می­دهد. تغییرات مکانی شدید در مقدار بارش فصلی در مناطق پربارش جنوب غرب ایران بیشتر از دیگر نواحی خواهد بود. از نظر توزیع مکانی، کانون نواحی پربارش در منطقه زاگرس کوچک تر شده و به عرض های بالاتر جا به جا خواهد شد و بر گستره مناطق و پهنه­های با بارش کمتر افزوده خواهد شد. بنابراین تغییر اقلیم بر توزیع زمانی – مکانی بارش مناطق سردسیر ایران تاثیر خواهد داشت و آینده­ای با بارش کمتر و متغیر را نشان خواهد داد.

کلیدواژه ها

بارش, تغییر اقلیم, CMIP۵, RCP, مناطق سردسیر

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.