ناصر امانی فر - بخش تحقیقات گیاه پزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی چهارمحال و بختیاری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شهرکرد، ایران.

بیماری شانکر باکتریایی درختان میوه هسته دار (Pss) Pseudomonas syringae pv. syringae با عوامل متعددی از جمله نماتدهای حلقه ای برهمکنش دارد. در این تحقیق، اثر آلودگی تنها و توام Mesocriconema xenoplax (Mx)  و Pss، در شرایط گلخانه داخل گلدان، در ایجاد شانکر باکتریایی هلو روی پایه-های رویشی GN و GF۶۷۷، به ترتیب متحمل و حساس به Mx، مورد بررسی قرار گرفت. برای انجام این آزمایش، از نهال های یک ساله رقم زعفرانی هلو (حساس به Pss)، پیوند شده روی دو پایه فوق استفاده شد. تیمارهای آزمایش شامل مایه زنی با نماتد، مایه زنی با باکتری و مایه زنی توام با هر دو بیمارگر بودند. آزمایش به صورت فاکتوریل درقالب طرح کاملا تصادفی با پنج تکرار انجام شد. نتایج نشان از تفاوت معنی داری بین دو پایه GN و GF۶۷۷، از نظر واکنش به هر یک از تیمارها بر اساس شاخص های فوق بود. در هر دو پایه، در آلودگی توام با Mx و Pss، شدت شانکر و مرگ جوانه بیشتر از مایه زنی با Pss به تنهایی بود. در آلودگی توام با هر دو بیمارگر نهال های با پایه GF۶۷۷ ، میزان پیشرفت شانکر تا حدود ۳۰ سانتیمتر بود و حتی مرگ سرشاخه نیز مشاهده گردید. در مایه زنی منفرد با Mx و Pss بین دو پایه، تفاوت معنی داری به ترتیب برای جمعیت نماتد و شدت بیماری وجود داشت. بر این اساس می توان گفت که Mx  یکی از عوامل هم افزایی برای تشدید بیماری شانکر باکتریایی ناشی از Pss در هلو، به ویژه در پایه حساس،  می باشد.

برهمکنش, پایه های رویشی, شانکر, هلو