پیش نگری امواج گرمایی مخاطره آمیز در آذربایجان شرقی با مدل سازی گزارش ششم تغییر اقلیم
- سال انتشار: 1402
- محل انتشار: فصلنامه جغرافیا و مخاطرات محیطی، دوره: 12، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_GEH-12-2_007
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 80
نویسندگان
استادیار آب و هواشناسی، دانشگاه سید جمال الدین اسدآبادی، اسدآباد، ایران.
دانشگاه تبریز
چکیده
امواج گرمایی ازجمله خطرناکترین تهدیدات آبوهوایی مرتبط با گرمشدن کره زمین و وردایی اقلیمی هستند که در سالهای اخیر روندی افزایشی داشتهاند. در پژوهش حاضر جهت پیشنگری تغییرات مکانی شدت امواج گرمایی در استان آذربایجان شرقی از دو پایگاه داده استفاده شده است. پایگاه نخست؛ دادههای روزانه دمای بیشینه در ۵ ایستگاه همدید استان شامل تبریز، مراغه، جلفا، اهر و میانه برای بازهی زمانی ۱۹۸۱ تا ۲۰۲۱ میلادی به عنوان دوره دادههای تاریخی-پایه است. پایگاه دوم؛ برونداد مدل منتخب CanESM تحت سناریوی دوگانه اقتصادی-اجتماعی SSP۱ حاصل از گزارش ششم تغییر اقلیم CMIP۶ در دوره آینده از سال ۲۰۲۲ تا ۲۰۶۵ میلادی است. درستسنجی دادههای دوره پایه با دوره آتی با سنجههای استاندارد انجام شد و با تکنیک رگرسیونی گام به گام، شدت امواج گرمایی استان مورد تبیین قرار گرفت. نتایج حاکی از این است که در تمام ایستگاههای موردبررسی، شدت امواج گرمایی تا سال ۲۰۶۵ میلادی افزوده خواهد شد و گستره بزرگی از وسعت استان را در بر خواهد گرفت. به طوری که در نیم سده آینده، شدت امواج گرمایی در تبریز با ۳/۱؛ در مراغه با ۱؛ در جلفا با ۷/۰؛ در اهر با ۱ و در میانه با ۴/۱ درجه سانتیگراد افزایش پیدا میکند. همچنین با گرم تر شدن هوای کره زمین ناشی از اثرگذاری تغییرات اقلیم جهانی، امواج گرمایی کوچک تر به هم میپیوندند و امواج گرمایی شدیدتر، بزرگ تر و ماناتری را به وجود خواهند آورد. همچنین نتایج نشان داد با کاهش عرض جغرافیایی در این استان و همجواری با مناطق پست و کمارتفاع، بسامد و شدت رخداد امواج گرمایی نیز بیشتر خواهد شد.کلیدواژه ها
مدل سازی, امواج گرمایی مخاطر ه آمیز, گزارش ششم تغییر اقلیم, آذربایجان شرقیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.