فاطمه فلاح نژاد - دانشجوی دکتری تاریخ ایران اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی علوم تحقیقات

حمله مغول و چهار دهه نابسامانی پس از آن، حیات علمی و فرهنگی ایران را تحت تاثیر قرار داد، اما شکل گیری حکومت ایلخانی هم چنان که در امور سیاسی و اقتصادی تمرکز و نظم و امنیت نسبی بوجود آورد؛ بر جوانب مختلف حیات فرهنگی ایران نیز تاثیر مثبت گذاشت. بررسی مناسبات علمی و فرهنگی میان حکومت ها از مهم ترین مباحث سیاست خارجی می باشد. در این بین با روی کارآمدن مغولان و تشکیل دولت ایلخانان، روابط علمی و فرهنگی بسط و گسترش یافت و این مهم تنها مربوط به روابط ایلخانان با کشورهای آسیایی هم چون چین و مرکزیت خاقان نبود و بلکه در مرزهایی فراتر و در کشورهای اروپایی و آفریقایی نمود یافت. لازم به ذکر است که گستره روابط با کشورهای اروپایی بیش تر حول محور مذهب و اشاعه آن برقرار بود و دول مسیحی با اعزام نمایندگانی از کشور خود به دربار ایران، موجبات دست یابی به اهدافی سیاسی، در سایه فعالیت های مذهبی را دنبال می کردند. با این وجود، مهم ترین تعاملات علمی و فرهنگی در دوره تاریخی مورد بحث، شامل انتقال علوم و فنون که شامل علوم پزشکی و دارویی، نجوم، فیزیک، نقاشی و نفوذ زبان فارسی می شد. مبادلات دانش پزشکی در این دوره بسیار چشمگیر بود. هم چنین تالیف کتب بسیار رواج داشته است. فرمانروایان مغولی علاقه بسیار زیادی به علم نجوم و ستاره شناسی داشتند و بنابر این علاقه، دانشمندان ایرانی و دیگر کشورها تبادلات علمی بسیار گسترده ای داشتند و این علم پیشرفت زیادی حاصل کرد.

ایلخانان، تعاملات علمی و فرهنگی، چین، مصر، هند، اروپا، مسلمانان