مکانیابی بهینه ایستگاه های پایش کیفی آب زیرزمینی با استفاده از اصل حداکثر شاخص اختلال شانون در حوزه آبریز سد دز (محدوده استان لرستان)

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه تحقیقات منابع آب ایران، دوره: 19، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_IWRR-19-3_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 182
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مرضیه دریکوندی

دانشجوی کارشناسی ارشد آبخیزداری

حسین زینی وند

دانشیار دانشگاه لرستان

ناصر طهماسبی پور

عضو هیات علمی دانشگاه لرستان

علی حقی زاده

گروه مهندسی آبخیزداری،دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی،دانشگاه لرستان

چکیده

مکانیابی بهینه تحلیل مکانی است که به دلیل کم کردن هزینه های پایش نقش مهمی در راه اندازی پروژه های اجرایی دارد. به دلیل ملاحظات اقتصادی و کم کردن هزینه های پایش، رویکرد بهینه سازی در این پژوهش کاهش ایستگاه های پایش کیفی آب زیرزمینی و توزیع مکانی مناسب آنها در حوزه آبریز دز در محدوده استان لرستان است. در این رابطه، با استفاده از الگوریتمی بر اساس اصل حداکثر شاخص اختلال شانون و بر مبنای شاخص آلودگی متغیرهای ,TH, SAR, EC, SO۴, Cl, HCO۳, K, ,Na, Ca, Mg TDSو pH نسبت به بهینه سازی شبکه پایش موجود با ۶۳ ایستگاه در دوره آماری ۱۳۹۶ تا ۱۳۸۷ اقدام شد. نخست برای هر ایستگاه در یک دوره ۱۰ سال آماری، میانگین رتبه محاسبه شد. سپس با توجه به تعداد ایستگاه و زمان مربوطه برای شاخص اختلال شانون شبکه مدل هایی متناسب ارائه شد. پس از برازش بهترین مدل برای هر پارامتر، نتایج نشان داد که بر اساس پارامترهای ,SO۴ ,Cl ,HCO۳ ,K ,Na ,Ca ,Mg ,pH ,TH SAR ,TDS و EC از میان ۶۳ ایستگاه به ترتیب تعداد ۳۳، ۳۴، ۴۱، ۲۴، ۴۰، ۳۴، ۳۰، ۴۳، ۳۳، ۳۳، ۴۱ و ۲۸ ایستگاه برای پایش آب زیرزمینی منطقه مورد مطالعه کافی است. همچنین، برای اعتبارسنجی نتایج از میانگین مربعات خطا و میانگین قدر مطلق خطا استفاده شد. در نهایت، در میان ۱۲ شاخص کیفی ارزیابی شده، بیشترین مقدار شاخص اختلال شانون برای آب زیرزمینی برای پارامتر پتاسیم (K) بدست آمد. بنابراین شاخص پتاسیم دارای حداکثر شاخص اختلال شانون در منطقه بوده و به عنوان شاخص برتر انتخاب گردید.

کلیدواژه ها

بهینه سازی, الگوریتم, اختلال شانون, آنتروپی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.