ظهور اسطوره صعود از دل تضادها و تمثیل های مربوط به آن در دیوان کبیر

  • سال انتشار: 1394
  • محل انتشار: مجله تحقیقات تمثیلی در زبان و ادب فارسی، دوره: 7، شماره: 24
  • کد COI اختصاصی: JR_PLLJ-7-24_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 81
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

شکوه برادران

دانشجوی دکتری، زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی- واحد اراک- ایران

قدمعلی سرامی

دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی- واحد زنجان- ایران

چکیده

صعود، یکی از بن­مایه­های بنیادین در هستی­شناسی نوع انسان محسوب می­شود که گاه با اسطوره بازگشت تلفیق و همپوشانی پیدا می­کند. میل به بر رفتن از دنیای زمانمند و مکانمند و از دنیایی که بر اساس تضادها بنیان نهاده شده است به سوی آرمان­شهر بی­کرانه و بی­سو، همواره آرزوی دیرین انسان بوده که در ناخودآگاه او تحکیم شده است. این میل در اشعار مولوی، بویژه در دیوان کبیر با به کارگیری تصاویر، نمادها و مفاهیم اسطوره­ای متضاد و در نگاهی تاویلی بروز و ظهور پیدا کرده است. این مقاله با بیرون کشیدن این تضادها که اغلب در ساختاری تمثیلی بیان شده­اند، این موضوع را بررسی می­کند که اغلب این تضادهای تمثیلی در راستای پدید آوردن اسطوره صعود شکل گرفته­اند. در این پژوهش تلاش گردیده با روشی تحلیلی- استنادی و با مراجعه به کتب تحلیلی دست اول در این حوزه به واکاوی، برجسته کردن و بررسی ابعاد این اسطوره از رهگذر تضادهای مطرح شده بپردازد. در ابتدا تاثیر مضامین اسطوره­ای مربوط و تحکیم کننده اسطوره صعود همانند اسطوره هبوط، بازگشت جاودانه به وحدت و عشق بررسی شده و سپس تمثیل­های مرتبط و برجسته در دیوان کبیر از جمله: آسمان و زمین، نور و ظلمت، قارون و موسی، مرغ و قفس، چاه و جاه، چاه و صحرا و ... و پدید آمدن اسطوره صعود از دل این تضادها موضوع سخن قرار گرفته است.

کلیدواژه ها

صعود, هبوط, ادبیات تمثیلی, عشق, آسمان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.