بررسی صلح و مدارا در اندیشه مولوی وعطار و مقایسه آن با رویکرد صلح گرایی ملاصدرا
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: دوفصلنامه تاریخ ادبیات، دوره: 14، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_HLIT-14-2_008
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 100
نویسندگان
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
استاد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
دانشیار علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
چکیده
صلح از دغدغههای بشری است که در ادبیات عرفانی و اندیشههای فلسفی در ادوار گوناگون مورد توجه بوده است. در آثار عطار و مولانا صلحجویی به عنوان نیازی اجتماعی برای رفع کینهها و دشمنیها معرفی شده و بازتاب یافته است. ملاصدرا نیز به مفهوم صلح و مدارا توجه ویژه ای داشته است. هدف از این مقاله بررسی زمینه های تحقق صلح بشری از طریق تطبیق رویکرد صلحجویی عطار و مولانا و مقایسه آن با نگاه فلسفی ملاصدرا است. مسئله پژوهش، میزان همگرایی و یا تعارض میان دیدگاههای صوفیانه عطار و مولانا با رویکرد فلسفی ملاصدرا درباره صلح و همچنین امکان پیوند میان دیدگاههای آنان برای اثرگذاری در اجتماعات انسانی است. این پژوهش با بهرهگیری از روش تحلیلی توصیفی نوشته شده است. نتیجه به دست آمده از پژوهش نشان میدهد که صلحگرایی به عنوان جریانی اجتماعی در آثار عطار و مولانا تحت مفاهیم و عناوین «صلح درون» و «صلح کل» پایداری مداومی دارد. با نگرشی صوفیانه، عطار و مولانا مردم را به صلح درون و صلح کل در پرتو فضیلتهای اخلاقی اعم از عشق، تسامح، مدارا، قناعت و نیکی دعوت کرده اند. ملاصدرا نیز جلوههای صلح را در راستای وصول به مقام «انسان کامل» مورد توجه قرار داده اما شالوده صلح در فلسفه صدرایی برخلاف شعرای مذکور، که مبتنی بر تجربه عارفانه (کشف و شهود) است، مبتنی بر عقلانیت نظری با رویکرد اعتدالگرا و عدالتمحور است و او امنیت را در زندگی اجتماعی برای تحقق صلح ضروری میداند.کلیدواژه ها
کلید واژه ها: صلح, مدارا, صلح درونی, تصوف, صلح پروریاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.