فرزام حسن نژاد شریفی - دانش آموخته کارشناسی ارشد
امیر صمدی - دانشگاه بین المللی امام خمینی-قزوین-دانشکده فنی و مهندسی- گروه مهندسی آب
اصغر عزیزیان قطار - عضو هیات علمی گروه مهندسی آب

با توجه به اهمیت برآورد مناسب ضریب زبری در مطالعات مهندسی رودخانه، در تحقیق حاضر به ارزیابی روش پردازش تصویر در تخمین ضریب زبری مانینگ لایه سطحی بستر رودخانه ها پرداخته شده است. ارزیابی روش مزبور در بازه ای ۵/۷ کیلومتری از رودخانه شلمان رود گیلان با کاربرد هم زمان روش های دانه بندی با الک و پردازش تصاویر دیجیتال صورت گرفته است. پردازش تصاویر تهیه شده از بستر رودخانه حاکی از آن است که این روش از دقت بسیار بالایی در برآورد اندازه ذرات رسوبی (ذرات دارای اندازه ۵۰d و بزرگتر) برخوردار بوده و می تواند به منظور تخمین ضریب زبری مانینگ ذرات رسوبی بستر از طریق روابط تجربی موجود، مورد استفاده قرار گیرد. برای ارزیابی نتایج روش پردازش تصویر در تخمین ضرایب مانینگ، از شبیه سازی جریان یک بعدی ماندگار توسط مدل هیدرولیکی Hec-Ras استفاده گردید و مدل در قالب سناریوهای مختلف اجرا شد. درنهایت، مقایسه مشخصه های هیدرولیکی به دست آمده در مقاطع موردبررسی، نسبت به نتایج روش Cowan نشان داد که رابطه تجربی ۹۰Bray-d با حداکثر اختلاف نسبی عرض سطح آب به میزان ۷/۱۳%، در برآورد ضرایب زبری مانینگ در سطح بستر رودخانه بهترین کارایی را خواهد داشت.

ذرات سطحی, پردازش تصاویر, ضریب زبری مانینگ, روش Cowan, HEC-RAS