محمد آهی
مختار جعفرپور
ناهید رحیمی فرد
سکینه غفاریان
حسن مفیدپور
علیرضا فاضل

سابقه و هدف : با توجه به این که محققین بافت شناس، غدد فوق کلیوی را بیش تر با روش های ایمنی- بافتی- شیمیایی بررسی نموده اند و در مورد زنجیره های گلیکوکونژوگه سطح سلولی آن ها کم تر تحقیق به عمل آمده ، بر آن شدیم تا با مشخص نمودن قند یا قندهای انتهایی زنجیره های گلیکوکونژوگه سطح سلول های کرومافینی در حال تکامل موجود در ناحیه مرکزی، غدد فوق کلیوی جنینی را مورد بررسی قرار دهیم. مواد و روش ها : تعداد ۲۱۲ سر از جنین های ۱۳ تا ۲۰ روزه حاصل از جفت گیری ۲۶ موش نروماده سوری نژاد Balb/c پس از طی مراحل پایداری بافتی، به طریق Serialsection به ضخامت ۵ میکرومتر برش داده شدند. جهت رویت غدد فوق کلیوی و انتخاب مقطع مناسب ، برش ها ابتدا توسط روش هماتوکسیلین- ائوزین (H & Ë) رنگ آمیزی شدند و سپس برش های انتخابی با به کارگیری لکتین بافتی- شیمیایی، مورد بررسی میکروسکوپی قرار گرفتند. یافته ها : از بین لکتین های ÔFÂ,WGÂ,VVÂ,PNÂ,MPÂ که مورد استفاده قرارگرفتند، لکتین MPÂ در روزهای مختلف جنینی، با شدت و ضعف وابسته به سن نمونه، افزایش و یا کاهش سلول های کرومافین، ناحیه مرکزی غدد فوق کلیوی را مشخص کرد. در آزمایش از لکتین PNÂ به عنوان شاهد مثبت استفاده گردید. سلول های کرومافینی به هیچ کدام از دیگر لکتین های مورد استفاده، پاسخی ندادند. استنتاج : با توجه به این که تنها لکتین MPÂ در روزهای مورد مطالعه جنینی، با سلول های کرومافینی قسمت مرکزی غدد فوق کلیوی واکنش نشان داده است و این لکتین به طور اختصاصی در سطح سلول به گیرنده (Galactos-N-Âcetyl Galactosamine) Gal-GalNÂc متصل می گردد، پیشنهاد می شود که قند انتهایی Gal-GalNÂc به عنوان گیرنده فاکتورهای القایی تکامل و عامل کلیدی در تکامل سلول های کرومافین در ناحیه ی مرکزی غدد فوق کلیه، در نظر گرفته شود.

chromaffin cells, lectin histochemistry, Gal- GaiNÂc receptor, MPÂ lectin, لکتین ها، سلول های کرومافین، لکتین بافتی- شیمیایی، گیرنده Gal- GalNÂc، لکتین MPÂ