حمید محمدجعفری
حسن کرمی
سمانه رحیمی کیا
مجتبی بصیری

سابقه و هدف: اختلالات دفعی به هر گونه مشکل در دفع ادرار و مدفوع اطلاق می گرددکه شامل نگه داری و یا تاخیر در دفع ادرار و مدفوع می باشد. شیوع این اختلالات در مطالعات مختلف، متفاوت بوده و به طورکلی ۲۱ درصد کودکان درجاتی از اختلالات دفعی را در دوران کودکی تجربه می کنند. درکشور ما تاکنون مطالعه جامعی در این مورد انجام نشده است لذا در این مطالعه، اختلالات دفعی کودکان دبستانی شهر ساری بررسی شد تا با شناخت وضعیت همه گیری شناسی این مشکلات بتوان برنامه ریزی های آموزشی و بیماریابی را به انجام رساند.مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی (cross-sectional) در دانش آموزان مدارس ابتدایی شهرستان ساری در سال ۱۳۸۶ انجام گرفت. با توجه به شیوع اختلالات دفعی ( ۲۵-۱۵ درصد) و با در نظر گرفتن ضریب اطمینان ۹۵ درصد و میزان خطای ۱۰ درصد، تعداد ۲۲۰۱ نمونه در نظر گرفته شد. نمونه ها به طور اتفاقی از مناطق مختلف شهرستان و به میزان مساوی بین دو جنس انتخاب گردید. ابزار مطالعه، پرسشنامه استاندارد شده ای بود که شامل مشخصات و ۱۰ سوال در مورد وضعیت دفع ادراری و ۱۹ سوال در مورد وضعیت دفع مدفوع بود. پرسشنامه از طریق اولیای مدرسه به والدین تحویل داده شد و توسط والدین تکمیل گردید. جهت مقایسه میانگین ها از آزمون مربع کای و آزمون t استفاده شد.یافته ها: میانگین سنی شرکت کنندگان ۱.۴۳±۸.۹۶ سال و ۴۸.۷ درصد آن ها دختر بودند. در ۳۸.۴ درصد کودکان، اختلالات دفع ادراری و در ۲۹ درصد کودکان، اختلال دفع مدفوع مشاهده شد. شیوع اختلال ادرار کردن ارتباطی به جنس کودک، میانگین سنی و میزان تحصیلات والدین نداشت ولی در مورد کودکان با اختلالات دفع مدفوع، شیوع آن ارتباطی معنی داری با عواملی مثل میانگین سنی، جنس، پایه تحصیلی، سابقه خانوادگی، مصرف سویا و فیبر و وجود تنش های محیطی داشت.استنتاج: توصیه می شود که آموزش همگانی در توجیه انواع علایم اختلال دفعی در سطح جامعه شهری و روستایی به عمل آید تا شاهد مراجعه دیر هنگام و عواقب نامطلوب ناشی از آن نباشیم.

Elimination Dysfunction, Constipation, School Age Children, اختلالات دفعی، یبوست، کودکان دبستانی