آتنا دهقان سکاچایی
محمد شکرزاده
محمد قربانی
یحیی مقصودلو
زین العابدین بابایی

سابقه و هدف: امروزه تجمع مواد سمی در غذا، آب، زمین و هوا یکی از بحث های مهم برای سلامتی بشر و محیط زیست می باشد. در این مطالعه میزان باقیمانده حشره کش دیازینون، در روزهای مختلف پس از سمپاشی و همچنین فرآیندهای موثر در کاهش این ترکیب شیمیایی مورد بررسی قرار گرفته است.مواد و روش ها: در این بررسی ابتدا یک گلخانه کاشت میوه خیار احداث و بوته خیار در آن کاشته شد، سپس بوته های حامل میوه خیار با غلظت های معین سم دیازینون سمپاشی شدند. پس از برداشت میوه خیار، روند کاهش سم طی ده روز مورد آنالیز کمی قرار گرفت. بخش دیگر آزمایشات به ارزیابی تاثیر فرآیندهایی چون نگهداری در سردخانه ۴?C به مدت ۱۰ روز، انواع شستشو و پوستگیری نمونه های جمع آوری شده خیار که حاوی باقیمانده سم بود، اختصاص یافت. نمونه های جمع آوری شده پس از آماده سازی مقدماتی و مراحل استخراج با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی گازی و با شناساگر ربایش الکترونی تعیین مقدار شد.یافته ها: با افزایش زمان نگهداری میوه، از میزان باقیمانده سم کاسته شد. فرآیندهای ماده غذایی مانند شستشو با آب آشامیدنی، شستشو با آب و مایع ظرفشویی و پوستگیری به ترتیب موجب حذف ۱۹ درصد، ۳۵ درصد و ۴۶ درصد از باقیمانده سم شد. دو روز نگهداری در یخچال موجب حذف ۶ درصد از باقیمانده سم شد در حالیکه پس از ده روز نگهداری این کاهش به ۶۹ درصد رسید.استنتاج: میزان باقیمانده سم دفع آفات نباتی توسط فرآیندهای متداول خانگی تا حد زیادی کاهش می یابد که میتوان هر یک از این فرآیندها را برای تقلیل دریافت این ترکیبات شیمیایی توصیه نمود.

Residual Diazinon, food keeping procedures, cucumber, Gas Çhromatography, باقیمانده سم دیازینون، فرآیندهای نگهداری ماده غذایی، میوه خیار، کروماتوگرافی گازی