کورش صالحی - استادیار گروه تاریخ دانشگاه سیستان و بلوچستان
زهرا صفائی مجد - دانشجوی کارشناسی ارشد

ایران سرزمینی است که به دلایل طبیعی و تاریخی شاهد تنوع و گوناگونی فراوانی به لحاظ زبانی،فرهنگی،قومی و تاحدودی نژادی است. آمارگیری که بین سالهای 1330-1327صورت پذیرفته،انواع مذهب درایران را 48 نوع وانواع زبانها را 85 گونه نشان داده است.گروه های عمده ی قومی درایران شامل لر،ترکمن،کرد،بلوچ وآذری زبانها می باشندکه غالب این گروه های قومی درمناطق مرزی ایران ساکن هستند.درحال حاضربرخی گروه های قومی درایران دارای احساسات وگرایش های قوم گرایانه می باشند. هنگامی که هویت قومی وجه سیاسی بیشتری رادربرگیرد به مولفه ی هویت ملی ارتباط وتقابل پیدامی کند. تکیه برعناصرهویت ملی(تاریخ، فرهنگ،سرزمین وزبان )و ترویج این عناصر می تواند موقعیت هویت ملی را به عنوان عامل حمایتی هویت قومی مطرح نماید و مناطقی راکه این قوم هادرآن حضوردارندبه عنوان یک مولفه وحدت بخش مطرح نماید.قومیت درکنار هویت ملی می تواندحس همبستگی رادرسطح کشورموجب گردد ودر لوای همبستگی ملی است که یکی از مهمترین اهداف دولت که ایجاد و حفظ امنیت ملی است محقق می گردد. با تقویت هویت ملی می توان در گروه های قومی احساس غرور و رضایت از ایرانی بودن، تعهد به اهداف کشور، تمایل به دفاع از کشور و افتخار به هویت تاریخی مشترک و... ایجاد و تقویت نمود. درآخراین که، پرداختن به هویت قومی در سطح سیاست های کلان کشور هنگامی به اهداف تعریف شدهخواهد انجامید که بنیادهای هویت ملی مستحکم باشند. در صورت عدم تحقق آن، هویت قومی در تقابل با هویت ملی قرار می گیرد و در یک ارتباط متقابل به ضعف همبستگی ملی و امنیت ملی می انجامد .

هویت قومی، هویت ملی، مرز نشینان