ارزیابی مقاومت به بیماری زنگ قهوه ای در ارقام محلی و تجاری گندم نان در شرایط مزرعه و با استفاده از نشانگرهای مولکولی پیوسته به ژن های Lr۳۴/Yr۱۸/Sr۵۷

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه نهال و بذر، دوره: 36، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_SPJ-36-3_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 171
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محسن سرهنگی

گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.

خلیل زینلی نژاد

گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.

آندریاس بورنر

موسسه تحقیقات ژنتیک محصولات گیاهی لیبنز، گیترزلبن، آلمان.

علی اصغر نصراله نژاد قمی

گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.

مصطفی آقایی سربرزه

موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

سید طه دادرضایی

موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

رحیم مهرابی

گروه بیوتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران.

چکیده

زنگ قهوه ای به عنوان گسترده ترین بیماری زنگ گندم در جهان شناخنه می شود و سهم آن در کاهش عملکرد در بسیاری از نقاط جهان همواره مورد توجه بوده است. شناسایی و استفاده از ژن های مقاومت به عوامل بیماری زای گیاهی در ذخایر توارثی یکی از مهمترین راهکارهای وارد کردن منابع جدید مقاومت به ارقام تجاری اصلاح شده می باشد. در این تحقیق ۸۲ ژنوتیپ متنوع گندم نان شامل ارقام محلی و تجاری گندم جمع آوری شده از کشورهای جنوب غرب آسیا و برخی نقاط دیگر جهان در شرایط مزرعه و همچنین با استفاده از نشانگرهای مولکولی ارزیابی شدند. در ارزیابی مزرعه ای تعداد ۵۶ ژنوتیپ واکنش حساس، ۲۲ ژنوتیپ واکنش نیمه حساس، چهار ژنوتیپ واکنش مقاوم و یا مصون نسبت به بیماری زنگ قهوه ای نشان دادند. واکنش های نیمه حساس تا مصون در دامنه ژنتیکی متنوع مانند ژنوتیپ هایی با منشاء ایران، نپال، پاکستان، ترکیه و هندوستان مشاهده شد. در این رابطه ارقام محلی سهم بسزایی داشتند که نشان دهنده اهمیت مطالعه منابع ژنتیکی موجود در بانک‎های ژن است. نتایج آزمون ژنتیکی ژن Lr۳۴ با استفاده از نشانگرهای مولکولی csLV۳۴، caSNP۴ و caSNP۱۲، تطابق کاملی با هم داشتند و هر سه نشانگر قطعه مربوط به آلل مقاومت را در شش ژنوتیپ نشان دادند. در آزمون ژنتیکی ارقامی از ایران با منشاء CIMMYT و همچنین ژنوتیپ های از هندوستان و ترکیه در بردارنده آلل موثر ژن Lr۳۴ بودند. تنوع مشاهده شده و همچنین ژنوتیپ های حامل ژن مقاومت Lr۳۴ در این تحقیق می توانند کمک موثری در پیشبرد برنامه-های به نژادی برای مقاومت به بیماری زنگ قهوه ای گندم نان در کشور باشند.

کلیدواژه ها

نوع ژنتیکی, ذخایر ژنتیکی, مقاومت گیاه کامل, نیمه حساس, نشانگرهای SNP

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.