علی اصغر زینانلو - پژوهشکده میوه های معتدله و سردسیری، موسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.
مریم دودانگه - پژوهشکده میوه های معتدله و سردسیری، موسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.
سید مهیار طاووسی - پژوهشکده میوه های معتدله و سردسیری، موسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

محدودیت منابع آبی و شور بودن آب و خاک از عوامل مهم بازدارنده توسعه کشت زیتون می باشد. بنابراین در این شرایط انتخاب ارقام متحمل به شوری از اهمیت زیادی برخوردار است. در این پژوهش تحمل به شوری شش رقم و ژنوتیپ برتر زیتون (کنسروالیا، کرونیکی، امین، اوزینه۲، Ds۸ و D۱) در سه سطح شوری (۰، ۵۰، ۲۰۰ میلی مول در لیتر کلرورسدیم) به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار ارزیابی شد. نتایج نشان داد با افزایش شوری بر مقدار سدیم در بافت ریشه، ساقه و برگ افزوده شد. غلظت سدیم، کلر و پتاسیم در این بافت ها تحت تاثیر ژنوتیپ و تیمار شوری در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. با افزایش غلظت نمک از مقدار پتاسیم و نسبتK+/Na+ در ریشه، ساقه و برگ به طور معنی دار (p <۰/۰۱) کاسته شد. مقدار انتقال کلر از ریشه به برگ و ساقه در ژنوتیپ های حساس بیشتر از ژنوتیپ های متحمل بود. شوری سبب کاهش شدید سطح برگ در رقم کنسروالیا و ژنوتیپ D۱ شد. از نظر شاخص خسارت تنش شوری بر گیاه، رقم امین و ژنوتیپ Ds۸ بدون علائم خسارت تنش شوری بودند و رقم کنسروالیا و ژنوتیپ D۱ بیشترین خسارت ناشی از تنش شوری را نشان داد. با توجه نتایج این پژوهش رقم امین و ژنوتیپ Ds۸ را به عنوان متحمل، ژنوتیپ امید بخش اوزینه ۲ و رقم کرونیکی را به ترتیب نسبتا حساس و حساس و رقم کنسروالیا و ژنوتیپ امید بخش D۱ خیلی حساس شناسایی شدند.

: زیتون, سطح برگ, نسبت K+/Na+, کلرور سدیم و شاخص تحمل شوری