بررسی فاکتورهای پرآزاری عامل بیماری زنگ قهوه ای گندم (. Puccinia triticina Eriks) در ایران طی سال های ۱۴۰۰-۱۳۹۶

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: فصلنامه نهال و بذر، دوره: 37، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_SPJ-37-2_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 311
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سیدطه دادرضائی

موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

محمدعلی دهقان

مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران.

صفرعلی صفوی

مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اردبیل، ایران.

محمد دالوند

مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی صفی آباد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، دزفول، ایران.

کمال شهبازی

مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مغان، استان اردبیل، ایران.

نصرت اله طباطبائی

مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران.

محمود نصرالهی

مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بروجرد، ایران.

عزت اله نباتی

مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بروجرد، ایران.

علی ناظری

موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

الهام اله حسنی

موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

حسام الدین مفیدی

مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران.

احمد احمدپور

مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران.

فرنو ملک پور

موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کلاردشت، ایران.

زهره حسن بیات

موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

چکیده

زنگ قهوه ای گندم با عامل .Puccinia triticina Eriks، به دلیل تغییرات نژادی و تولید نژادهای جدید باعث شکسته شدن مقاومت ارقام مقاوم به این بیماری می شود. برای بررسی این تغییرات و شناسایی فاکتورهای پرآزاری در قارچ عامل بیماری، طی چهار سال زراعی (۱۳۹۶-۱۴۰۰) خزانه های تله در هشت منطقه از کشور شامل گرگان، قراخیل، کلاردشت، اردبیل، مغان، بروجرد، اهواز و دزفول کشت شد. در مرحله ی باز شدن کامل برگ پرچم و پس از حداکثر آلودگی بیماری بر روی رقم حساس، شدت آلودگی بر اساس روش اصلاح شده ی کاب(The Modified Cobb Scale) و همچنین تیپ آلودگی بر اساس روش رولفز و همکاران یادداشت برداری شد. نتایج نشان داد در مناطق مورد مطالعه در طی چهار سال، بر روی ارقام حامل ژن های Lr۲a، Lr۲b، Lr۱۹، Lr۳۴ و ترکیب ژنی Lr۱۰/Lr۲۷+/Lr۳۱ پرآزاری مشاهده نشد و بنابراین ژن های مذکور به عنوان ژن های موثر به بیماری زنگ قهوه ای گندم در ایران شناسائی و معرفی شدند. برای ارقام حامل سایر ژن ها، حداقل در یکی از مناطق مورد بررسی، پرآزاری مشاهده شد که از این میان برای ارقام حامل ژن Lr۲۲a و ژن Lr۲۱ کمترین پرآزاری مشاهده شد. این دو ژن به ترتیب موثرترین ژن های مقاومت نسبت به زنگ قهوه ای گندم در ایران پس از ژن های فوق بودند.

کلیدواژه ها

گندم, زنگ برگ گندم, ژن های مقاومت گیاهچه ای, ژن های مقاومت گیاه کامل, تیپ آلودگی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.