ارزیابی تحمل تنش خشکی در ژنوتیپ های گندم نان (.Triticum aestivum L) زمستانه دیم

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: فصلنامه نهال و بذر، دوره: 37، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_SPJ-37-4_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 66
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مظفر روستائی

Dryland Agricultural Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Maragheh, Iran.

جعفر جعفرزاده

Dryland Agricultural Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Maragheh, Iran.

رسول اسلامی

Dryland Agricultural Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Maragheh, Iran.

چکیده

به منظور ارزیابی تحمل به تنش خشکی در ژنوتیپ های گندم نان زمستانه تعداد ۴۸ ژنوتیپ (لاین و رقم) در دو محیط دیم و آبیاری تکمیلی در دو سال زراعی (۹۹- ۱۳۹۷)درایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه ارزیابی شدند. هرآزمایش در هر محیط در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با دو تکرار اجرا شد.تجزیه واریانس داده ها نشان داد که اثر سال ، ژنوتیپ و اثر متقابل سال × ژنوتیپ بر تعداد روز تا ظهور سنبله، تعداد روزتا رسیدگی فیزیولوژیکی، دوره پرشدن دانه، ارتفاع گیاه، وزن هزاردانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی و شاخص برداشت معنی دار بود. میانگین عملکرد دانه ژنوتیپ ها در شرایط دیم ۱۷۰۷ کیلوگرم در هکتار بود. بیشترین عملکرد دانه در شرایط دیم به ترتیب مربوط به ژنوتیپ های شماره ۴، ۲۳، ۲۰ و ۲۶ با ۲۰۸۰، ۲۰۶۶، ۲۰۳۵ و ۱۹۹۹ کیلوگرم در هکتار بود و در شرایط آبیاری تکمیلی به ترتیب به ژنوتیپ های شماره ۱۳، ۷، ۱۱ و ۲۵ با ۳۰۴۴، ۳۰۱۴، ۲۹۴۳ و ۲۹۱۴ کیلوگرم در هکتار تعلق داشت. آبیاری تکمیلی موجب افزایش ۷۳۸ کیلوگرم عملکرد دانه در هکتار، هشت سانتیمتر ارتفاع گیاه، سه گرم وزن هزار دانه و چهاردرصد شاخص برداشت شد. همبستگی معنی داری بین عملکرد دانه ژنوتیپ ها در شرایط دیم و آبیاری تکمیلی مشاهده نشد. همبستگی مثبت و معنی داری بین عملکرد دانه و شاخص های MP، GMP، HM، STIو YIدر شرایط دیم و آبیاری تکمیلی مشاهده شدکه بیانگر مناسب بودن این شاخص ها برای انتخاب ژنوتیپ هایی با عملکرد دانه مطلوب در هر دو شرایط می باشند. بر اساس نتایج تجزیه به مولفه های اصلی و نمودار سه بعدی، ژنوتیپ های۲۰، ۲۳ و ۲۶ به عنوان ژنوتیپ های متحمل به خشکی با عملکرد بالادر هر دو شرایط دیم و آبیاری تکمیلی و ژنوتیپ های ۱۳، ۷، ۱۱، ۲۵ و ۳۲ برای شرایط آبیاری تکمیلی شناسایی شدند.

کلیدواژه ها

Bread wheat, Grain yield, Biological yield, ۱۰۰۰ grain weight and drought stress tolerance index

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.