ارزیابی تحمل به تنش سرما در برگ برخی از ارقام زیتون ( . Olea europaea L)

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه نهال و بذر، دوره: 38، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_SPJ-38-3_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 160
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علی اصغر زینانلو

پژوهشکده میوه های معتدله و سردسیری، موسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، کرج ایران.

هاجر تاجیک

گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی کرج، ایران.

چکیده

سرمای شدید یکی از مهمترین عوامل محدود کننده کشت و تولید زیتون است. در این پژوهش با هدف ارزیابی و انتخاب ارقام متحمل به سرما، ارقام گروسان، ابوسطل، کرونیکی، چوار، سیاب و کلافرج، در شرایط تیمار سرما در پنج سطح (شاهد بدون سرما، ۹-، ۱۱-، ۱۳- و ۱۵- درجه سانتی گراد) مورد ارزیابی قرار گرفتند. نمونه های برگ در بهمن، اسفند ۱۳۹۳و فروردین۱۳۹۴ از ایستگاه تحقیقات زیتون طارم تهیه و در آزمایشگاه پژوهشکده میوه های معتدله درکرج تیمارهای مورد نظر اعمال شد. تیمارهای سرمایی بر روی نمونه های برگ مربوط به اسفند انجام شد. صفات مورد اندازه گیری شامل میزان نشت یونی، ضخامت برگ و محتوای نسبی آب برگ، مقدار کلسیم، پتاسیم، نیتروژن، قندکل و اسیدهای چرب اولئیک و لینولئیک برگ بود. نتایج نشان داد کمترین ضخامت برگ مربوط به رقم کرونیکی با میانگین ۰/۴۲میلی متر بود. بیشترین مقدار قندکل در برگ گروسان (۴/۸۳درصد) و کمترین مقدار آن در کرونیکی (۲/۲ درصد) بدست آمد. اثر متقابل رقم × تنش سرما بر تغییرات نشت یونی نشان داد که در تیمار ۹- درجه سانتی گراد بیشترین تغییرات نشت یونی نسبت به دمای شاهد در رقم سیاب (۲۶/۵۳ درصد) و پس از آن رقم کرونیکی (۴۸/۵۹درصد) بود. در دمای ۱۱- درجه بیشترین نشت یونی مربوط به رقم کلافرج (۷۳/۳۹درصد) بود. تغییرات نشت یونی در بین تیمارهای تنش سرما تفاوت معنی دار داشت. مقدار نشت یونی با کاهش دما تا ۱۵- درجه سانتی گراد روند افزایشی داشت. مقایسه میانگین ها نشان داد رقم ابوسطل و گروسان کمترین نشت یونی (به ترتیب ۶۰ و ۸۶/۶۰ درصد) را داشتند. میزان اسید اولئیک با میزان اسید لینولئیک همبستگی منفی و معنی دار (*۰/۴۹۰- = r )داشت. میزان محتوای نسبی آب برگ تنها با میزان پتاسیم برگ دارای همبستگی مثبت و معنی دار (*۰/۵۳۳ = r )بود. ضخامت برگ همبستگی متبت و خیلی معنی داری با میزان اسید اولئیک (**۰/۸۷۸ =r )و معنی دار با میزان اسید لینولئیک (*۰/۵۴۵ =r) داشت. ضریب همبستگی بین میزان کربوهیدارت کل با میزان اسید لینولئیک مثبت و خیلی معنی دار (**۰/۸۰۴=r)  بود. با توجه به نتایج حاصله از این پژوهش ارقام ابوسطل و گروسان به عنوان ارقام متحمل به تنش سرما و ارقام کرونیکی، سیاب و کلافرج ارقام حساس به تنش سرما شناسایی شدند.

کلیدواژه ها

زیتون, نشت یونی, ضخامت برگ, محتوی نسبی آب برگ, پتاسیم, اسید های چرب

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.